- Bẩm quan lớn, ngài minh lắm: chứ không như anh xã nấp trong kia thực
là quá tay. Tội có như vậy mà anh ấy đòi xử chém [1] .
KHẢO DỊ
Trong vở tuồng Nghêu Sò Ốc Hến cũng có đoạn kết đầy kịch tính như
truyện vừa kể. Ở vở tuồng này, nhân vật chính là Thị Hến góa chồng, làm
nghề buôn bán. Vì mua phải của ăn trộm, chị chàng bị Trùm Sò bắt lên
quan. Nhờ có chút nhan sắc, Thị Hến làm cho từ xã trưởng, đề lại đến quan
mê như điếu đổ, và cố lo chạy chọt cho thị được khỏi liên lụy để gây cảm
tình. Theo lời hẹn của Thị Hến, ở đây, xã trưởng đến trước. Ngồi chưa nóng
chỗ thì đề lại đã tới gõ cửa. Thị mở cửa đón vào sau khi chỉ cho xã trưởng
chỗ nấp dưới gậm giường. Ở đây cũng có một câu hỏi do Thị Hến đưa ra
cho đề lại giải đáp, nhưng đối tượng lại là xã trưởng: - "Xã trưởng đêm
hôm đi mò đàn bà góa thì luận tội gì?" - "Đem chém nó đi!", đề lại trả lời.
Đến lượt quan huyện gõ cửa, đề lại kinh hoàng rúc dưới mớ dây khoai.
Ngồi với quan, Thị Hến lại nêu câu hỏi vừa rồi. Câu trả lời của quan là:
"Chỉ đem phát lạc nó là đủ". Cũng như ở truyện cổ tích, tác giả tuồng cũng
mượn miệng xã trưởng và hành động lóp ngóp chui ra tạ ơn quan cứu hắn
để gây cười cho khán giả. Nhưng tuồng chưa dừng lại ở đó, còn cho xuất
hiện thêm hai nhân vật nữa là vợ quan và vợ thầy đề để tăng thêm tính phức
tạp và vui nhộn. Họ cùng đến nơi đập cửa đánh ghen. Kết cục quan chưa
kịp chui xuống gậm giường thì đã bị kéo cẳng lôi ra và bị vạch mặt chỉ trán
cùng với đề lại [2] .
