chiếc "mẻ kho" cũng đủ làm cho thế giới cổ tích nhân loại có thêm một nụ
cười hài hước trong trẻo và thâm thúy.
Trước vô vàn hình tượng thần kỳ tài ba siêu việt, phép thuật vô biên của cổ
tích nhân loại, như hình ảnh những chàng dũng sĩ chém chằn tinh, diệt dại
bàng mà thế giới ai ai cũng sợ phục, người bình dân Việt-nam chỉ tặng
thêm cho chàng một chiếc đàn độc huyền nhỏ bé, và thế là chàng có được
một kho báu âm thanh dịu ngọt bên trong, như một nỗi nhớ nhung khắc
khoải, làm cho trái tim cô công chúa ngọc ngà phải thổn thức, và quân đội
18 nước chư hầu đành lui binh.
Và hãy thử tưởng tượng xem, bao giờ trên thế gian này không còn nữa
những vị hoàng đế "thiên triều" nham hiểm, quyền uy, để cho những chàng
Lê Như Hổ chỉ có mỗi một tài "ăn" khỏi cần nhận lời thách đố khó khăn ăn
gọn "cỗ đầu người" hóc hiểm? Bao giò không còn nữa những chàng Phạm
Đình Trọng chữ nghĩa đầy túi mà trước quyền lực tỏ ra khúm núm, để cho
những chàng Nguyễn Hữu Cầu thôi không phải ước mơ vùng vẫy đôi cánh
tự do "Phá vòng vây bạn với kim ô"? Bao giờ không còn nữa những tập
đoàn "bảy thằng ác nghiệt" nham hiểm, độc tài, để người dân lành khỏi mỏi
mắt trông chờ một Hoàng Tín Hầu đại diện cho sự công minh của luật
pháp? Truyện cổ tích Việt-nam là như vậy đấy, rất chung mà rất riêng, rất
xưa mà rất mới. Truyện cổ tích - một lời mời gọi đầy ắp tính hiện đại.
[1] Phơ-rê-dơ (J.G. Frazer). Nguồn gốc huyền diệu của ngôi vua, Pa-ri,
1920.
[2] Lê Quý Đôn. Đại-việt thông sử. tr. 119. Chúng tôi đoán rằng đến giữa
thế kỷ XV khi Lê Thánh Tông lên ngôi, áp dụng mô hình Nho giáo vào bộ
máy nhà nước, thì các tập tục cổ truyền nào quá xa với lý tính đều bị bãi
