Nguyễn đổng Chi
Kho Tàng Truyện Cổ Tích
MỘT VÀI KÝ ỨC VỀ ANH TÔI
Thời gian và tuổi tác đã xóa đi nhiều kỷ niệm, nên giờ đây ngồi nhớ lại cho
hết những gì đã xảy ra trong mấy chục năm gắn bó thân thiết giữa hai anh
em chúng tôi thật không phải dễ. Nhưng thật tình, nghĩ về người anh trai
thứ Nguyễn Đổng Chi (mà tên quen thuộc vẫn gọi trong nhà là Gióng),
hình ảnh vẫn thường hiện ra trong trí là một dịp Tết nào đấy cách đây dễ đã
55 năm, chúng tôi cùng ở trong phòng học - một căn buồng rộng, trước cửa
có dòng chữ "Mộng Thương thư trai", hai bên tường là những giá sách chất
cao đến trần - anh tôi sau hai ngày mồng một và mồng hai phải tiếp khách
lu bù đang tranh thủ ngồi trước chiếc bàn gỗ lim to và dày lại lúi húi lật đi
lật lại mấy tập sách chữ Hán và dùng cuốn từ điển Hán-Việt của cha tôi
soạn, vừa tra vừa đọc rất chăm chú, còn tôi thì duỗi dài trên chiếc ghế ngựa
- chiếc ghế dài đóng bằng nhiều thanh gỗ, nếu rút chốt có thể choãi ra, giúp
ta trong tư thế nửa nằm nửa ngồi thoải mái - đọc mấy tờ báo Thiếu nữ (La
Fillette) và Thanh Nghệ Tĩnh tân văn anh tôi vừa mang ở Vinh về mấy hôm
trước, trong khi ngoài vườn là vô số loài hoa đang nở: hoa hồng, hoa thược
dược, hoa hải đường, xen lẫn hoa dong riềng đỏ tươi, hoa cải vàng lấm
tấm... cùng với những cây ổi, cây nhãn, cây bưởi, cây dưa đang đâm những
cành nhánh sum suê. Và gió ngoài cánh đồng thổi qua hai cửa sổ mở rộng
đưa vào mùi hương tháng Giêng ẩm ướt, nồng nàn... Đấy là ngôi nhà "Chi
gia trang" của gia đình chúng tôi mới dựng lên trước đấy một năm ở làng
quê, ngôi nhà từng nổi tiếng một thời, là nơi mở rộng cửa cho mọi người
dân trong vùng đến đọc sách, là nơi đã tổ chức những cuộc họp bí mật của
Nhóm thanh niên cứu quốc Can-lộc trong những năm 1943-45, dẫn đến
cuộc khởi nghĩa cướp chính quyền huyện ngày 15-VIII-1945 [1] một ngày
sớm nhất trong toàn tỉnh, cũng là nơi rồi đấy sẽ chứng kiến những bước
chân thăng trầm, những bão tố dữ dội, làm xiêu liêu cả mấy anh em chúng
tôi.
