cô, I, tr. 80 - 82). Một số truyện khác lại tuyệt diệu ở sự trào lộng và tính
cách hóm hỉnh, nó lộ ra từ những tình tiết có ý nghĩa châm biếm đối với
một thực tế đầy sóng gió kịch tính, hoặc chen lẫn cả bi và hài (chẳng hạn:
truyền thuyết giải thích cái nốt dưới cổ con trâu, I, tr. 136 - 138; truyền
thuyết giải thích nguồn gốc ruộng Thác đao; truyền thuyết về người anh
hùng nông dân Chàng Lía, II, tr.125 - 132)" . Hiểu biết sâu sắc tình cảm
cộng đồng của người dân Việt nên trong phân loại truyện cổ, Nguyễn Đổng
Chi còn khám phá ra một loại hình cổ tích lịch sử mà nhiều nước không có.
Kể từ những năm 60, các giáo trình ở một số trường đại học trong nước đã
đề cập và chấp nhận quan điểm phân loại truyện cổ tích Việt-nam của
Nguyễn Đổng Chi , xác nhận nhiều ý kiến đúng đắn cũng như phương pháp
trình bày của ông về đặc trưng, bản chất và tiến trình lịch sử của sự hình
thành nên kho truyện phong phú đó . Trên các tờ tạp chí nước ngoài, có
những bài giới thiệu trang trọng về nó, thậm chí có tờ như B.E.F.E.O trong
cùng một năm 1964, có hai bài giới thiệu .
Rõ ràng sức làm việc dẻo dai không biết mệt và sự say mê tìm tòi phát hiện
đã đưa Nguyễn Đổng Chi lên vị trí một nhà nghiên cứu khoa học xã hội có
uy tín và một trong những nhà phôn-clo học bậc nhất của nước ta.
Ngay từ giữa những năm 60, một công trình nghiên cứu dân tộc học của
Sài-gòn cũng đã có những lời đánh giá nghiêm túc: "Phần đóng góp phong
phú nhất vào dân tộc học Việt-nam sau 1955 có lẽ là sự nghiệp sưu tầm và
nghiên cứu của Nguyễn Đổng Chi với những tác phẩm về Thần thoại, Cổ
tích, Hát giặm Nghệ - Tĩnh, những thiên khảo luận về tục lệ người Việt
trong Tết nguyên đán và mùa xuân, về chế độ gia đình của người Việt-nam
dưới thời cổ đại..." .
Nhưng Nguyễn Đổng Chi không chỉ là một học giả vùi đầu vào học thuật.
Ông còn là một nhà khoa học tận tụy với việc phục vụ các nhiệm vụ chính
trị của đất nước, không hề biết mệt mỏi là gì. Trước khi vấn đề quần đảo
Hoàng-sa trở thành một vấn đề thời sự nóng bỏng, theo yêu cầu của trên,
