126
ñó, một hoàng tử xinh trai cưỡi ngựa ñi qua, người ñàn bà ñặt ñầu chồng xuống
ñất, ñi theo. Hoàng tử cho ngồi sau lưng.
Chồng tỉnh dậy không thấy vợ bèn theo dấu, ñuổi kịp gót ngựa. "Đây là vợ tôi,
hắn nói, xin ngài làm ơn bỏ lại cho!". Vợ hắn nói: - "Tôi thuộc về nhà vua rồi".
Hoàng tử dừng ngựa, nói: "Anh ghen với vợ ta ư?" - "Không. Đây là vợ tôi.
Chúa vừa mới giúp tôi làm cho nàng sống lại". Bỗng Chúa Jê-su hiện ra, hắn reo
lên: - "Có phải Chúa vừa làm sống lại người này cho tôi không?". Vợ hắn lấp
liếm: - "Láo, ta là vợ hoàng tử". Chúa hỏi: - "Có phải ngươi là kẻ do ý Chúa mới
ñược sống lại không?" - "Vâng, nhờ hơi thở của Chúa" - "Vậy thì trả lại cho ta
cái mà ta cho". Người ñàn bà thở ra và chết ngay. Chúa phán: - "Nếu ai muốn
thấy một người lần trước chết bất nghĩa, ñược cứu sống và lần sau chết có nghĩa
thì nhìn người da ñen kia; còn muốn thấy người lần trước chết có nghĩa, ñược
cứu sống và lần này chết bất nghĩa thì nhìn người ñàn bà này". Người chồng thề
sẽ không lấy vợ nữa, sau ñó ở lại sa mạc tu hành cho ñến chết
1
.
Trong Liêu trai chí dị có truyện Ông hiếu liêm họ Vũ phần nào giống với Sự
tích con muỗi. Ở ñây kẻ bạc tình lại là người ñàn ông. Hắn ñi kinh ñô tìm công
danh, bị bệnh thổ huyết, lại bị ñầy tớ lừa ñảo, sắp chết dọc ñường. Nhờ có một
người ñàn bà - vốn là một hồ ly chung tình - cho một viên thuốc thần khỏi bệnh
và từ ñó trở nên giàu có, danh giá. Hai người thành vợ chồng. Nhưng sau hắn
chê vợ già, ñi lấy một người ñàn bà họ Vương làm thiếp. Lâu rồi vợ cũng biết
tin, bèn tìm ñến, kết chị em thân mật với họ Vương. Thấy chồng bạc bẽo lại mưu
toan giết mình, vợ ñòi lại chồng viên thuốc. Hắn nôn ra xong, thì bệnh cũ dần tái
phát rồi chết.
Người Khơ-me (Khmer) cũng có truyện Sự tích con muỗi nhưng nội dung
khác hẳn:
Ngày xưa loài muỗi ñược thần Xi-va sáng tạo, mình như mình chim, mõm như
mõm chó. Chúng bay hàng ñàn, chuyên ăn thịt người làm cho người chết mòn
chết mỏi. Một hôm có nàng tiên mách cho loài người ñốt lửa xung quanh chỗ ở
ñể ngăn không cho muỗi ñến. Không làm gì ñược người, muỗi bèn nhờ thần Xi-
va làm cho mình trở nên thật bé ñể tiện lén lút ăn thịt. Nhưng cũng không làm gì
ñược người vì hễ thấy ở ñâu bị cắn ñau là người ñánh ngay vào ñấy. Muỗi lại ñi
kêu nài thần Xi-va lần nữa. Thần cho mỗi con một cái vòi thay cho mõm ñể hút
máu vừa lanh lẹ vừa không ai biết. Từ ñó mà có giống muỗi ngày nay
2
.
1
. Theo Bát-xê (Basset). Ngàn lẻ một cổ tích, truyện kể và truyền thuyết Ả-rập, quyển II.
2
Theo Truyện dân gian Căm-pu-chia.
