1359
2. Như vậy, sẽ chẳng lấy gì làm khó hiểu khi thấy thiên nhiên, ñất nước Việt
luôn luôn là chất liệu cho mọi tình tiết của truyện cổ, làm nền tảng phát triển của
cốt truyện cổ tích, dù ñó là những truyện thuần túy truyền kỳ. Chàng ñốn củi
trong Chàng ñốn củi và con tinh (số 121) không những nhận của con tinh những
vật mầu nhiệm dưới các dạng thức quen thuộc (con ngựa, cái mâm, cái ống) mà
còn ñánh trống gọi làng theo phong tục quen thuộc ở nông thôn Việt-nam. Cuộc
chiến ñấu dữ dội của Thủy thần và Điền quận công (số 71) chẳng qua chỉ xoáy
quanh một trục lõi: một bên ra sức phá ñê và xoi ñê, còn một bên lại cố công ñắp
ñê và hàn ñê - ñó ñều là những hiện tượng thiên tai và chống thiên tai trường kỳ
dai dẳng ở miền Bắc nước ta mà vào một thời kỳ xa xưa, thiên thần thoại Sơn
Tinh - Thủy tinh ñã lấy cùng một nguồn cảm hứng. Mô-típ truyện Nợ duyên
trong mộng (số 119) là một kiểu mẫu tạo hình khá ñộc ñáo, nhưng không nghi
ngờ gì nữa, nó ñược hư cấu xuất phát từ hiện tượng di cư của loài bướm vốn
không phải hiếm ở các vùng nhiệt ñới.
Rồi còn nào là cây tre, cây ña, cây trầu, cây cau, nào là cái cò, cái vạc, con
trâu, con voi, con hổ..., chúng ñều có sẵn ở ñồng ruộng và rừng núi nước ta.
Những lực lượng giúp ñỡ cô Tấm trong Tấm Cám (số 154) ngoài Bụt - ñối tượng
tôn thờ của một tôn giáo ngoại lai nhưng từ lâu ñã ñược dân tộc hóa triệt ñể ngay
từ tên gọi - còn có cá bống, con gà, chim sẻ là những giống vật có mối liên quan
về chức năng trong sinh hoạt của Tấm chứ không hẳn ñã có ý nghĩa ma thuật
gì...; và những hình thức tái sinh của Tấm là chim vàng anh, cây xoan ñào, quả
