147
lên kẻo con mình là yêu, hễ bắt ñược người là ăn thịt. Nhưng thấy sư nữ năn nỉ
quá, chủ nhân lấy cơm cho ăn rồi bảo chui vào trong một cái vại ñậy lại cẩn
thận.
Yêu con về ñánh hơi thấy mùi thịt người, cố tìm cho kỳ ñược. Yêu mẹ thấy
con sắp ăn thịt sư nữ thì hết lời khuyên can: - "Đó là một nhà tu hành. Nếu con
ăn thịt người ấy Phật sẽ không dung thứ". Nghe nói, yêu con dần dần tỉnh ngộ,
bày tỏ sự hối hận của mình cho sư biết. Hắn ñã ăn thịt mất rất nhiều người và
bây giờ hắn muốn chuộc tội. Cuối cùng, yêu con hỏi sư nữ: - "Tôi muốn sửa lỗi
ñể theo Phật. Chẳng hay dùng cái gì làm lễ ra mắt?" Đáp: - "Phật chỉ cần tấm
lòng mà thôi!".
Thế là yêu con rút dao rạch bụng lôi cả gan ruột gan ra và nói: - "Nhờ chuyển
giúp cho tôi vật này làm lễ dâng Phật". Sư nữ không ngờ hắn lại hiểu nhầm như
vậy, ñành nhận lời, quảy bộ lòng lên ñường. Nhưng ñược mấy ngày bộ ruột nặng
mùi quá không sao chịu ñược, sư nữ quên cả lời hứa, quăng vào bụi rậm và tiếp
tục ñi nữa.
Đến Tây-trúc, khi nhà sư vào làm lễ thì ñức Phật ở trên tòa sen bảo: - "Còn
thiếu một vật nữa mới thành chính quả". Sư nữ hiểu ra, òa khóc, nói mình ñã kiệt
sức, không biết làm thế nào mà tìm ñược. Phật cho nàng hai chiếc cánh ñể ñi cho
chóng và bắt tìm cho ra.
Nhưng còn biết ñâu mà tìm. Sư nữ khóc liên miên, ngày ñêm chui rúc hết bụi
này ñến bụi khác, thỉnh thoảng lại lên tiếng than thở, phảng phất như tiếng "bìm
bịp". Tìm không ñược, nhưng sư cứ phải tìm mãi. Rồi sau ñó sư hóa thành một
loại chim ñầu ñen, mình nâu, mắt ñỏ như máu, người ta gọi là chim bìm bịp. Đó
là hình dạng của sư nữ ñầu chít khăn ñen, mình mặc áo vải nâu già. Còn mắt ñỏ
là vì khóc nhiều mà sinh ra thế
1
(Xem thêm một truyện khác về bìm bịp ở mục
Khảo dị, truyện số 16).
Truyện Sự tích cây phướn nhà chùa cũng có nội dung giống hai truyện trên:
Xưa có một người chuyên môn ăn thịt người. Hắn ñã từng bắt giết không biết
bao nhiêu nhân mạng. Tuy hung ác vô ñạo, nhưng hắn lại thờ mẹ rất có hiếu.
Một hôm, có một nhà sư ñi quyên giáo qua ñó bị hắn bắt. Khi hắn sắp giết thịt
thì mẹ hắn ra xin hộ cho nhà sư. Thấy mẹ năn nỉ quá, hắn ñành buông ñao rồi
hỏi sư làm gì và ñi ñâu. Nghe nhà sư kể chuyện, cả hai mẹ con rất hối hận về
những tội ác từ trước ñến nay. Hai mẹ con cũng muốn kiếm một vật cúng cho
nhà chùa nhưng ngặt vì trong nhà chả có gì ñáng giá cả. Nhưng người con ñã
tình nguyện nộp bộ lòng của mình ñưa về cúng Phật. Vừa nói hắn vừa rạch bụng
moi ruột ñưa ra. Nhà sư cũng nhận lấy nhưng ñến bờ suối thì quẳng luôn xuống
nước. Có con quạ thấy vậy, tha bộ ruột ấy bay ñến chùa, ñậu trên ngọn cây kêu
1
. Theo Trung Bắc chủ nhật (1943).