1512
nhiều, mới mất phần nhỏ thôi, họ còn ñánh ñược!". Anh tôi bảo: - "Vùng ñó chỉ
là vùng ñất nghèo, dân ít, kỹ nghệ chưa có gì, còn vùng ñất Đức chiếm mới là
vùng quan trọng. Không khác gì ñây là thân thể, còn Xi-bê-ri chỉ là tay chân
thôi. Chú tính giập óc, lòi ruột rồi thì chân tay còn nguyên vẹn cũng dùng làm gì
ñược nữa?". Tôi thấy anh nói có lý và anh em lại càng chăm chú theo dõi diễn
biến chiến sự ở Sta-lin-grat, vì chúng tôi xem ñó là mấu chốt sự thành bại của
Liên-xô, giữ ñược nó thì còn hi vọng gỡ lại, mất nó thì sẽ mất hết... Cuộc ñụng
ñộ vô cùng ác liệt ñã diễn ra trong lòng Sta-lin-grat, lính Nga chiến ñấu hết sức
anh dũng, nhưng quân Đức vẫn tiến vào và vẫn chiếm dần từng khu nhà, từng
dãy phố. Báo chí thời ñó lấy nguồn tin từ phương Tây nhưng vẫn mô tả diễn
biến của cuộc chiến ñúng như sau này ta ñọc qua sách viết của Liên-xô. Thế rồi
phần ñất cuối cùng của thành phố lọt vào tay quân Đức và chúng ñã tiến sát ñến
bờ sông Vôn-ga (Volgare) và ñương tập hợp phương tiện ñể vượt qua sông, tuy
trong lòng thành phố còn lẻ tẻ một số cụm chiến ñấu của quân Nga không chịu
hàng. Anh em chúng tôi thở dài, xem như trận ñánh ñã ñến hồi kết liễu, sự tồn
tại của Liên-xô cũng sắp chấm dứt. Chúng tôi nản ñến mức một thời gian bẵng
ñi, không buồn xem tin chiến sự nữa.
Một hôm, anh Phan Thao, người láng giềng của chúng tôi, làm thợ may ở thị
xã về thăm nhà, ghé sang chúng tôi chơi vào lúc hai anh em ñương ngồi nghỉ sau
bữa cơm trưa. Chuyện trò một chốc, anh báo tin chiến thắng Sta-lin-grat của
quân Nga, rồi anh kể một số chi tiết mà anh ñược xem qua báo và nghe qua ñài.
Thì ra quân Đức sau khi chiếm ñược thành phố, tuy tiêu diệt ñược gần hết quân
Nga cố thủ trong ñó nhưng cũng bị thiệt hại rất nặng. Chưa kịp lành vết thương
thì quân Nga ở bên kia sống Vôn-ga ñùng ñùng kéo sang với những lực lượng
rất lớn, phương tiện tối tân và ñầy ñủ. Quân Đức trụ không nổi, rút lui bị cắt
ñường, bị bao vây, một thời gian ñành phải ra hàng từ tướng cầm ñầu là Pao-
luyx (Paulus) ñến anh binh nhì, không ai thoát hết. Kết quả Nga ñã tiêu diệt và
bắt tù bình trong trận này ñến hơn 30 vạn. Chúng tôi tròn xoe mắt trước nguồn
tin ñột ngột này, chỉ há hốc mồm mà nghe, mà nuốt từng lời từng câu. Mấy ñứa
con của anh tôi xúm xít quanh bố, ñứa ñứng sau lưng, ñứa ñứng trước mặt, ñứa
quẫy trong lòng. Bỗng nhiên anh tôi nở một nụ cười rạng rỡ, ôm chầm lấy các
con rồi reo lên: - "Cha con ta sống rồi các con ơi! Cha tưởng ñời cha và các con
rồi chìm nghỉm dưới gót giày phát-xít. Nếu Nga còn sống thì ta sống, nhất ñịnh
sống rồi!". Anh Phan Thao, một tay cộng sản thời 30-31, phấn khởi cất lời: -
"Nhất ñịnh là thế, Nga sẽ thắng, Đức sẽ thua!" Năm ấy là năm 1943, năm anh
em tôi ñã tham gia phong trào Việt minh.
NHỮNG CANH BẠC ĐỎ...
