163
trên tay chủ, rồi nói: - "Tao có một trăm con gà mái ở quanh tao, ấy thế mà
không một con nào dám ăn một hạt nếu tao không cho phép".
Nghe ñến ñây, anh lập tức ngồi nhổm dậy bước ra khỏi thùng, tháo cán chổi
cho vợ một trận nên thân. - "Anh làm gì thế?" vợ nói - "Này, muốn biết ta cười
gì này!"
Từ ñó vợ anh không tò mò nữa, và làm việc lại hăng hơn trước
1
.
Người Pháp ở Lo-ren (Lorraine) kể truyện trên, dưới ñầu ñề Tiếng nói loài vật:
Một người chăn cừu một hôm nằm dưới gốc cây thấy một con rắn nhờ mang
mình lên rừng cho vua thú vật rồi muốn gì có nấy. Hắn giúp xong, chỉ xin biết
tiếng loài vật. Hắn quả ñược như ý, và lại dặn: - "Tuyệt ñối chớ lộ bí mật, nếu lộ
là chết". Đêm lại, ñang ngủ, bỗng nghe phía ngoài có con chó sói ñang dỗ hai
con chó nhà, hứa sẽ chia phần nếu ñể cho mình vào chuồng cừu. Một con bằng
lòng, một con không. Hắn dậy giết chết con chó phản chủ. Hôm khác, hắn thấy
một con diều mách cho một con quạ chỗ chôn một thùng vàng. Hắn quả ñào
ñược vàng, bèn về trả cừu cho chủ không chăn nữa, tiếp ñó hỏi con gái của chủ
làm vợ.
Một hôm, hai vợ chồng cưỡi ngựa ñi thăm người cô ở làng bên cạnh. Hắn
nghe hai con vật nói với nhau, một con nói: - "Mày hẳn là nặng nề vì mụ cưỡi
mày có mang". Hắn phì cười. Thấy thế vợ hắn gặng hỏi, hỏi không ñược thì kêu
gào khóc lóc. Cuối cùng hắn nói: - "Nếu nói thì tôi chết mất. Thôi hãy ñợi ba
ngày nữa ñể tôi ñi từ giã bà con ñã rồi sẽ nói cho biết". Ba ngày qua, trong khi
hắn uống chén rượu cuối cùng với một người bạn thì một ñàn gà trống bay ñến
cửa sồ gáy lên: - "Nếu chủ nghe ta thì không chết". Kết cục, hắn nghe lời của
ñàn gà không cần giữ lời hứa trước, và vợ hắn cũng không dám gặng hỏi nữa
2
.
Truyện Người hiểu tiếng loài vật của người da ñen ở Goa-ñờ-lúp
(Goadeloupe):
Có một người nghèo nhưng sống hiền lành. Một hôm anh cứu sống một con
rắn ngắc ngoải về nạn cháy rừng. Được sống lại, rắn cảm ơn anh và bảo: - "Anh
hãy liếm lưỡi tôi thì sẽ ñược truyền một phép mầu là hiểu tiếng loài vật. Nhưng
nếu anh nói với người khác thì sẽ chết ngay". Anh làm theo.
Sau ñó anh lấy vợ. Một hôm, cùng vợ ngồi trên một hòn ñá ở bờ sông, nghe
hai con chuột nói với nhau: - "Hai người này không biết rằng họ ñang ngồi trên
một kho vàng mà một nhà nào ñông con cũng không thể ăn hết ñược".
Anh cười một mình, vợ hỏi không ñược, giận bỏ ñi tắm sông. Trong khi ñó có
hai con dơi nói với nhau: - "Nếu hai người này biết rằng có một luồng nước sắp
1
Theo Pua-ra (Pourra). Kho tàng truyện cổ tích, quyển III.
2
Theo Đơ-la-ruy (Delarue) và Tơ-ne-dơ (Tenèze). Truyện cổ dân gian Pháp, quyển II.