206
gọi thì nó ñánh người. Lại gặp một người khác có hòn ñá (pôn-rô-tan pôn-rơ-lo)
có thể hóa thành ngàn quân và một cái roi mây (a-tơ-rê-nông) có thể làm cho trời
ñất mù mịt tối tăm. Pô-thê bèn kết thân với người ấy.
Sau ñó, họ ñến bờ một con sông lớn. Ở ñây có ñủ mặt vua các dân tộc như:
Chàm, Khơ-me (Khmer), Việt-nam, Lào, Ê-ñê, Ja-rai (Djarai).v.v... Họ ñang bận
lặn xuống nước ñể mò một thanh gươm thần. Gươm ấy từ trên trời rơi xuống,
ñến ñâu sáng chói khắp cả bầu trời tới ñó. Lúc ấy tuy gươm còn nằm trong vỏ
nhưng mà ánh sáng của nó vẫn sáng rực ñáy sông. Tuy lặn giỏi, nhưng ñáy sông
sâu thành vực, họ chỉ lặn xuống nước ñược một lúc rồi lại phải lên ngay, vì thế
nhiều người lên tay không. Về sau chỉ có vua nước Chàm chiếm ñược lưỡi
gươm ñưa lên mặt nước.
Nhưng vua Chàm vừa lên tới bờ thì Pô-thê ñã nhanh tay cướp lấy gươm thần
trao cho vua Ja-rai. Giữa lúc ñó thì vua Khơ-me cũng mò ñược vỏ gươm ñưa về
nước họ. Cuộc mò gươm ñến ñấy là kết liễu.
Tức mình vì mất gươm, người Chàm bèn gây một cuộc chiến tranh dữ dội với
người Ja-rai bao nhiêu năm tháng. Họ kéo quân ñến nước Ja-rai phá làng mạc,
giết người, cướp của. Pô-thê nhờ có hòn ñá, quả cây, sợi dây và cái gậy có phép
màu nhiệm chiếm ñược trong lúc ñi ñường, nên ñủ sức giúp người Ja-rai chống
chọi lại với ñịch thủ. Nhưng phép thần của người Chàm cũng rất cao cường. Họ
làm cho cuộc chiến tranh ngày càng kịch liệt. Cả hai bên ñều chưa phân thắng
bại.
Pô-thê bèn sai giết một con trâu trắng và một con trâu ñen làm lễ cúng lưỡi
gươm thần rồi nói: "Hỡi gươm thiêng! Hãy tỏ sự linh dị ra ñể theo về với một
bên cho dứt khoát!". Đoạn cầm gươm thần vào tay. Pô-thê xông vào giữa quân
Chàm. Lưỡi gươm tự nhiên khi phun ra lửa, khi dâng ñầy nước, làm cho người
Chàm hoặc bị chết cháy hoặc bị chết ñuối không sao kể xiết. Pô-thê lại dùng roi
làm phép làm cho trời ñất tối tăm mù mịt khiến người Chàm chả biết ñường nào
mà trốn.
Sau khi trao lưỡi gươm thần cho vua Lửa (Li Pa-tao)
1
Pô-thê ra ñi, không quên
dặn người Ja-rai phải luôn luôn kết hiếu với người Khơ-me là kẻ ñược trời giao
cho nhiệm vụ giữ vỏ gươm thần
2
.
2. Truyện thứ hai của người Ja-rai (Djarai):
Có một vị thần ở trên trời xuống trần, ngồi ở một gò ñất gần ñường qua lại. Có
một gia ñình ñi qua. Thần nhìn trừng trừng vào một ñứa trẻ làm cho nó khóc
mãi, ai dỗ cũng không nín. Bố mẹ ñứa bé cầu xin thần làm cho nó nín. Thần ñòi
1
Tức trong sách cũ của ta gọi là Hỏa-xá.
2
Theo sách Những dân mọi ở Đắc-lắc của Béc-na (Bernard).