264
38. NỮ HÀNH GIÀNH BẠC
Ngày xưa có nhà phú hộ có một người con trai mười lăm tuổi cho ñi học tại
nhà một cụ ñồ trong làng. Anh chàng bẩm tính ngu ñộn lại thích chơi bời lêu
lổng, nhét cho mấy, chữ cũng không vào. Rồi qua năm sau cha mẹ kiếm cho một
người vợ. Vợ hắn là con gái một nhà nho, nhan sắc xinh ñẹp, ñã hay chữ lại tính
nết rất ñoan chính.
Khi sắp bước chân về nhà chồng, cô gái ñược một người chị em thân mách
nhỏ cho biết rằng người sắp làm chồng mình là một anh chàng dốt nát ngu ñộn.
Nàng rất buồn. Lễ cưới ñã xong, họ nhà trai ñã ñến xin rước dâu, mọi việc ñã
ñâu vào ñó, không thể trì hoãn hay giở giáo ñược. Cuối cùng cô gái quyết ñịnh
cứ chịu lấy anh chồng dốt, nhưng sẽ cố tìm cách làm cho hắn chăm học nên
người.
Cho nên, vừa làm lễ gia tiên, nàng xin với cha mẹ chồng cho hai vợ chồng
mình ở riêng một gian nhà nhỏ. Khi ñã ñược ở riêng, nàng vào buồng ñóng chặt
cửa lại, bảo chồng hãy cố học hành cho kịp chúng bạn thì mới cho chung chăn
gối. Hắn ta tức mình bảo vợ: - ''Tôi học ñã kém ai ñâu mà nàng lại bảo phải cho
kịp chúng bạn, và kịp như thế nào mới ñược chứ?". Vợ nói: - "Để thiếp ra một
câu này, lúc nào chàng ñối ñược sẽ xin mở cửa mời vào: Chồng phương Đông,
vợ phương Tây, nín lặng cho hay, chớ lòng Nam Bắc".
Sức học của hắn làm gì có thể ñối nổi loại câu ñối như thế. Nhưng hắn làm bộ
nghĩ ngợi, hẹn ñến sáng trả lời. Rồi hắn ñành chịu lên ngủ nhà trên, ñịnh mai ñến
trường nhờ thầy gà hộ.
Khi cụ ñồ nghe người học trò cho biết chuyện ñêm tân hôn của hắn, cũng có
phần thương hại, bèn dặn hắn ñến lúc tan học chờ cho học trò về hết cả, sẽ mách
cho. Chiều hôm ñó sau khi bọc trò giải tán, ông cụ bảo hắn.
- Con cứ ñối lại thế này: "Trai phận cấn, gái phận tốn, không nên cãi lộn, trái
ñạo càn khôn".
Bất ñồ hôm ấy còn sót một người học trò vì bận chép bài nên ở lại ngồi ñằng
sau vách chưa về. Hắn ta nghe lỏm ñược câu chuyện oái oăm của bạn và có câu
ñối thầy gà cho bạn, liền nhẩm lấy thuộc ngay. Thế rồi hắn ta không kém khôn
ngoan, ñoán biết rằng bạn hắn còn phải mất nhiều thì giờ mới thuộc nổi câu ñó.
Vậy thì nhân khi nhá nhem, hắn sẽ cất lẻn vào trước buồng vợ bạn bắt chước
giọng bạn nói lên câu ñối ấy, rất có hy vọng bẻ hoa trước tiên. Quả nhiên khi cô
gái nghe xong câu ñối, tấm tắc khen hay và giữ ñúng lời hứa mở cửa cho người
mà nàng tưởng là chồng mình vào buồng. Nàng ñể cho hắn chung chăn gối. Mãi
ñến nửa ñêm hắn mới thác chuyện lên nhà trên rồi ñi một mạch về nhà.
