265
Lại nói chuyện về anh chồng thật thì suốt một ñêm học mãi mới thuộc câu ñối
nói trên. Vào khoảng canh ba hắn mới tìm ñến buồng vợ. Vợ lại mở cửa ñón
chồng. Nàng ngạc nhiên khi thấy chồng ñọc lại câu ñối hồi hôm. Rồi nàng giật
mình hỏi dồn chồng:
- Sao chỉ có một câu tối hôm qua ñã ñối, bây giờ lại còn ñối nữa?
Nghe chồng nói tối hôm qua không hề ñến, lại nghe giọng nói hai lần có khác
nhau, nàng mới biết là mắc mưu một tên vô lại nào ñó làm ô nhục, bèn vào
buồng kêu trời khóc ñất một mình rất thảm thiết. Rồi trong một cơn ñau dẫn ñến
mất trí, nàng cắn lưỡi tự tử.
Chồng thấy vợ chết không hiểu thế nào cả. Hắn lẳng lặng tìm ñến nhá cụ ñồ
báo cho thầy biết tin ñó. Nghe nói cụ ñồ rất ñỗi kinh ngạc, nghĩ mãi không biết
vì cớ gì. nhưng cũng dặn học trò cứ giữ thật kín câu chuyện ñể ông cụ tìm cách
truy cho ra thủ phạm.
Ngày hôm sau giữa khi các môn sinh tề tựu ñông ñủ, cụ ñồ tươi cười bảo mọi
người:
- Thầy có nghĩ ñược một câu ñối cũng vừa sức học của các con. Nếu ai ứng
khẩu ñối ñược hay thì thầy sẽ thưởng thoi mực và một quản bút. Rồi ông cụ ñọc
luôn vế câu ñối của cô con gái nọ ñã ra cho chồng.
Trong khi những người học trò khác ñang nghĩ ngợi thì ñứa bất lương phản
bạn kia ñã hý hửng ñọc lại nguyên văn vế câu ñối mà hắn nghe lỏm ñược chiều
hôm qua:
- Thưa thầy con xin ñối lại là: "Trai phận cấn, gái phận tốn... "
Lập tức cụ ñồ thét học trò bắt hắn trói lại. Ông cụ vạch tội hắn trước mặt mọi
người, vì chỉ có người ñàn ông thứ hai nghe lỏm ñược vế câu ñối của mình và
nghe lỏm ñược câu chuyện của bạn mới có thế làm nổi ñược việc ñánh lộn sòng
kia. Cuối cùng hắn ñành cúi ñầu nhận tội.
Trong khi ở nhà người phú hộ ñám tang người con dâu bạc mệnh cử hành thì ở
bên này người ta cũng giải ñứa gian ác lên quan. Nhờ có cụ ñồ xin khoan giảm
nên hắn khỏi bị trảm quyết, chỉ phải bị án chung thân và phải ñền cho khổ chủ
một giành bạc.
Từ ñó người ta thường truyền cái câu "nữ hành giành bạc" mà cho ñến ngày
nay nhiều người không rõ nghĩa tiếng "hành" là gì
1
.
1
Theo thực nghiệp dân báo (1924).
