372
Rồi ñó, chàng lại ôn luyện kinh sử và nhờ có sự giúp ñỡ hậu tình của quan án,
chàng lại quẩy lều chiếu ñi thi.
Tất cả những việc ñó xảy ra làm cho người ñàn bà vừa mừng vừa ñau khổ.
Nàng thấy mình không thể chịu ñựng âm thầm mãi như vậy ñược. Khi nghe tin
chồng cũ thi ñậu tiến sỹ sắp sửa vinh quy, nàng viết một bức thư rất dài kể hết
nông nỗi của mình cho người chồng mới biết. Nàng xin chồng tha lỗi về sự giấu
giếm của mình bấy lâu nay. Có hai ñứa con trai, nàng xin một ñứa cho làm con
nuôi ông nghè mới. Đoạn nàng trốn chồng con, bỏ ñi biệt.
1
KHẢO DỊ
Người Hải-dương kể truyện này có khác một vài tình tiết:
Khi chồng bỏ ñi biệt, người vợ cũng bỏ nhà ñi tìm. Sau một thời gian tìm kiếm
không ra, một nho sĩ mà nàng gặp cho biết mình có thấy xác một người hủi trôi
sông, vậy chắc là ñã chết. Đoạn bảo nàng: - "Thôi hãy cùng tôi lập một gia ñình
mới". Nàng ñáp: - "Cám ơn, ñể tôi ñể tang chồng ba năm cho trọn ñạo". Sau ba
năm, chàng nho sĩ ñến nhà nhắc lại lời hẹn. Nàng cảm kích nhận lời. Hai bên trở
thành vợ chồng. Sau ñó chồng cũng thi ñậu làm quan.
Đoạn sau cũng nói ñến việc nàng tình cờ tìm ñược người chồng cũ, bấy giờ là
ăn mày rách rưới ở một chợ nọ. Vẫn không ra mặt, nàng chỉ nói khéo ñể chồng
mới ñưa người "hàn sĩ" ñó về ở một gian nhà cất sau huyện ñường ñể tiện hỏi
han nghĩa lý sách vở. Đặc biệt nàng có cho ñào một cái giếng riêng cho chồng
cũ dùng. Không ngờ giếng có mạch nước tiên, chàng uống vào tự nhiên lành
bệnh và cuối cùng ñi thi ñậu trạng. Đứng trước cảnh ngộ khó xử, một hôm nàng
bèn nhảy xuống giếng tự tử. Chồng mới, rồi tiếp ñó chồng cũ hết sức xúc ñộng
lần lượt nhảy xuống chết theo. Không ngờ giếng tiên biến bộ ba thành thần và
cuối cùng ñược Ngọc Hoàng phong làm Táo quân.
1
Theo Thực nghiệp dân báo (1923)
