373
57. KIỆN NGÀNH
1
ĐA
Ngày xưa có hai vợ chồng một người lái buôn hương. Họ chưa có con cái gì
cả. Chồng vắng nhà liên miên, chỉ thỉnh thoảng mới về một lần. Có lần chồng ñi
khá lâu. Vợ ở nhà lọt vào mắt một tên xã trưởng. Dựa vào quyền thế, xã trưởng
tìm cách quyến rũ người ñàn bà ñó và cuối cùng hai người tằng tịu với nhau.
Nhưng hắn rất khôn ngoan, thỉnh thoảng mượn cớ ñi tuần ñến với người ñàn bà
một lần. Vì thế trong xóm ngoài làng chả một ai ngờ cả.
Lần ấy ông lái hương mải mê buôn bán nên không tiện về nhà. Ông cất hàng
ñi rất xa và làm ra rất nhiều tiền. Sau ba năm, một hôm gần giỗ cha, ông mới sực
nhớ ñến vợ bèn thu xếp tiền nong tìm về quê cũ. Sắp về tới làng thì trời ñã tối,
ông sực nghĩ tới số tiền công lao mồ hôi nước mắt trong mấy năm trời: - "Ta ñi
vắng lâu quá! Không biết chừng ở nhà có sự thay ñổi". Nghĩ thế, ông ñem 120
lạng bạc trong bồ ra buộc làm một gói. Khi ñến cây ña ñầu làng, ông ta trèo lên
và ñem số bạc ấy giấu vào hốc cây. Ông khấn:
- Tôi là dân làng này, tôi làm ăn dành dụm ñược có chừng ấy, tôi gửi cho ngài,
trăm sự nhờ ngài giữ hộ.
Vợ thấy chồng về lăng xăng cơm nước tiếp ñón hết sức thân mật. Nhưng khi
nhìn thấy chiếc bồ không, liền hết lời trách móc:
- Anh buôn thua bán lỗ làm sao mà bỏ vợ dại ở nhà ba năm ñằng ñẵng không
ñoái không hoài gì cả. Tiền nong anh vứt ñi ñâu? Trời ơi sao mà tệ thế!
Thấy tình hình không có gì ñáng ngại mà vợ vẫn có vẻ một lòng một dạ với
mình, người lái hương yên tâm, nên ñêm ấy khi nằm lên giường, ông tỷ tê kể hết
việc làm ăn khấm khá của mình cùng việc gửi bạc ở hốc cây ña ñầu làng cho vợ
nghe.
Không ngờ ñêm ấy, xã trưởng theo thói quen tìm ñến nhà nhân ngãi. Hắn quen
chó, lại thuộc cách mở cổng nên chả mấy chốc ñã lọt vào thềm nhà. Sắp bước
vào buồng, hắn bỗng nghe tiếng trò chuyện nhỏ to. Biết là chồng cô ả ñã về, hắn
ñứng lại nghe ngóng. Và khi biết rõ người lái hương giấu bạc ở cây ña, hắn
mừng quá, vội lủi một mạch ra ñầu làng, cuỗm ngay gói bạc. Hắn lấy một cách
ngon lành, chả một ai biết cả.
Rạng ngày hôm sau, khi người lái hương ra lấy bạc thì ôi thôi, bạc ñã không
cánh mà bay mất tự bao giờ. Xót lòng vì mất của mà không biết kêu van với ai,
ông ta ñấm ngực kêu trời rất thảm thiết. Mãi về sau nghe tin gần miền có một
ông Trạng xử kiện nổi tiếng, ông bèn chặt lấy một cành ña mang ñến kiện với
1
Ngành: cành cây
