5. Nghị lực kiên trì
“Chỉ một số ít người trên trái đất này có thể hiểu được sự căng thẳng đầu
óc ghê gớm và trước hết là sự lao động quên mình mà không có nó thì
những sáng tạo của trí tuệ mở những con đường mới cho khoa học không
thể nào thực hiện được…”
Nghiên cứu khoa học đòi hỏi nhiều nghị lực. Phải tập trung tất cả sức
manhj tinh thần và thể chất cho khoa học nếu muốn thành công.
Thiên nhiên không dễ dàng vén màn bí ẩn cho người nghiên cứu. Phải
tiến hành hàng ngàn quan sát, thí nghiệm. Rồi phải xử lý hàng vạn số liệu.
Công việc này rõ ràng đòi hỏi một nghị lực rất lớn.
Bộ Tư bản là một trong hai công trình khoa học vĩ đại của thế kỷ XIX -
công trình kia là của Đácuyn về nguồn gốc của loài vật - đã buộc Mác vượt
qua khó khăn vật chất và tinh thần trong hơn 30 năm. Ông có nói một câu
đại ý: không có con đường đế vương cho khoa học và chỉ ai không sợ leo
trèo mệt nhọc trên con đường dốc hiểm trở - tuy có người dẫn đường rất
giỏi - mới có may mắn tới được đỉnh cao sán lạn của khoa học.
Người ta kể lại, Pie và Mari Curi đặt kế hoạch lọc chất Radium từ quặng
Pechblende để chứng minh cho giới khoa học là chất này có thật, Mari đã
phải làm việc trong 45 thành liền, “tại phòng thí nghiệm”. Đây là một nhà
chứa xe, thềm đất, nóc kính đã vỡ, khi mưa, để chảy nhỏ giọt.
Bà phải ngoà hàng yến quặng bằng tay, gạn quặng nóng chảy - mà hơi
bốc lên làm họ sặc sụa và chảy nước mắt nước mũi - từ vại này sang vại
khác.
Năm 1902, giới khoa học mới được thấy 10 gam radium nguyên chất lọc
từ một tấn bã quặng. Phát minh ra radium, chất phóng xạ nguyên chất đầu
tiên, gây một cuộc cách mạng thật sự trong khoa học.
Nghi lực phi thường của nữ bác học Mari Culi đã dẫn bà tới đỉnh cao sán
lạn của khoa vật lý học.