KHÓC LÊN ĐI, ÔI QUÊ HƯƠNG YÊU DẤU - Trang 18

chẳng học được chút gì cả ( nghĩa là chẳng biết được chút gì về bi kịch của
Nam Phi, về tình trạng thê thảm của người da đen cả ). Cho nên, tôi sẽ hy
sinh đời tôi, thì giờ của tôi, sức lực của tôi, tài năng của tôi để phụng sự
Nam Phi….”
Ông tưởng tượng câu chuyện bi đát của gia đình mục sư da đen Stephen
Kumalo, tan nát vì chính sách tàn nhẫn của ngườ da trắng; em gái thì thành
một gái điếm, còn đứa con trai duy nhất thì thành một kẻ sát nhân, bị xử
giảo. Ông tả đời sống của người da đen trong những căn nhà ổ chuột ( hai
phòng chứa trên mười người nhà trẻ, trai gái ) ở tại một châu thành xây
dựng nhờ vàng của đất đai Nam Phi: châu thành Johannesburg. Châu thành
đó, năm 1946, hồi chuyện xảy ra, chỉ có 700.000 người - hiện nay gần hai
triệu người ( 1968 ) – mà đã là một ổ trụy lạc, trộm cướp, cờ bạc, rượu chè,
đĩ điếm và mọi người sống nơm nớp trong cảnh sợ sệt: người da đen thì sợ
thất nghiệp, sợ bị nhốt khám; người da trắng thì sợ bị cướp bóc, hành hung.
Trong lời giới thiệu bản dịch ra tiếng Pháp, tác giả lớn tiếng vạch tội của
người đồng chủng:
“Người da trắng không phải chỉ xây dựng các châu thành, xưởng máy mà
còn đem lại ( cho người da đen ) các thứ rượu mới, các món hàng cám dỗ,
súng ống, các bệnh mới lạ nữa….”
Bọn thực dân đó đi tới đâu gây trụy lạc, đổ vỡ căm hờn tới đó. Giọng ông
nồng nàn nhất khi đả kích nền văn minh Ki Tô giáo:
“ Sự thực là nền văn minh Ki Tô giáo của chúng ta đầy những mâu thuẫn
nan giải. Chúng ta tin ở tình huynh đệ của con người, mà ở Nam Phi này,
chúng ta lại không muốn có cái tình huynh đệ đó….Chúng ta tin rằng phải
giúp đỡ các huynh đệ hạ đẳng mà chúng ta lại muốn họ ở hoài tình trạng
hạ đẳng….Sự thực là nền văn minh của chúng ta chẳng có gì là Ki Tô giáo
cả, nó là một sự hỗn hợp bi đát gồm một lý tưởng cao cả lẫn lộn với sự
thực hành nhút nhát….một tình nhân ái bao la lẫn lộn với lòng tham lam
chụp giật mà sợ sệt…” ( chương 21 )
Nhiều đoạn cảm động như đoạn tả cảnh dân da đen sống chui rúc ở
Johannesburg kiếm cả năm không ra một căn nhà, sau phải rủ nhau cất chòi
ở bên cạnh đường xe lửa trong một đêm cho xong; đoạn tả tâm trạng của