Và rồi anh viết: như trong câu: “Anh viết Sách của Ký ức trong căn phòng
này.”
Khởi sinh của cô độc.
Anh muốn nói. Chỉ để nói, ý anh là vậy. Như trong tiếng Pháp, “vouloir
dire,” có nghĩa là, nghĩa đen, chỉ muốn nói, nhưng trên thực tế còn có nghĩa
là, để ngụ ý. Anh định nói điều anh muốn. Anh muốn nói ra điều anh ngụ ý.
Anh nói ra điều mình ngụ ý. Anh ngụ ý điều anh nói.
***
Vienna, 1919.
Không ý nghĩa gì, phải. Nhưng không thể nào nói ra rằng chúng ta không
hề bị ám ảnh. Freud dã diễn tả trải nghiệm ấy là “thần bí,” hay unheimlich–
đối lập lại với từ heimlich, có nghĩa là “thân quen”, “mẹ đẻ,” “thuộc về quê
nhà.” Ẩn ý ở đó, vì thế, là chúng ta đã bị tống ra khỏi lớp vỏ bảo vệ của tri
giác về lề thói, như thể chúng ta đột nhiên nằm bên ngoài chính mình, trôi
nổi trong một thế giới mà chúng ta không hiểu. Bằng định nghĩa, chúng ta bị
lạc trong thế giới ấy. Chúng ta thậm chí không thể hy vọng tìm ra lối đi
trong nó.
Freud tranh biện rằng mỗi bước phát triển của chúng ta đồng-tồn tại với
những bước phát triển khác. Thậm chí khi là người trưởng thành, chúng ta
vẫn chôn chặt trong mình ký ức về cách chúng ta tiếp nhận thế giới với tư
cách một đứa trẻ. Và không chỉ đơn giản là ký ức về nó: bản thân cấu trúc ấy
vẫn giữ y nguyên. Freud kết nối những trải nghiệm về sự thần bí với sự hồi
sinh của cách nhìn vào thế giới quan đầy vị kỷ, duy linh từ thời thơ ấu. “Có
vẻ như mỗi chúng ta đều đi qua một giai đoạn phát triển cá nhân tương tự
như giai đoạn duy linh của người nguyên thủy, không có ai trong chúng ta
có thể đi qua nó mà không mang theo chút dấu vết nào của nó, thứ có thể
hoạt động trở lại, và tất cả mọi thứ giờ đây khiến chúng ta thấy ‘thần bí’ đều
đáp ứng các điều kiện để khuấy động những vết tích của hoạt động tinh thần
duy linh trong chúng ta và đẩy chúng đến đoạn biểu hiện ra.” Ông kết luận:
