XII
A
nh không thể đi xa hơn thế này. Trẻ con phải chịu đựng khổ sở dưới
bàn tay của người lớn, chẳng vì bất kỳ lý do nào cả. Trẻ con bị bỏ rơi, bị bỏ
mặc cho đói khát, bị sát hại, chẳng vì bất kỳ lý do nào. Sẽ không thể nào,
anh nhận ra, đi xa thêm chút nào được nữa.
“Nhưng rồi có những đứa trẻ,” Ivan Karamazov
với chúng đây?” Lại một lần nữa: “Tôi muốn tha thứ. Tôi muốn bao dung.
Tôi không muốn phải đau đớn thêm nữa. Và nếu sự khốn khổ của những
đứa trẻ sẽ đưa đến đỉnh điểm của khốn khổ cần có để đánh đổi lấy sự thật,
thì tôi có thể nói trước là toàn bộ sự thật chẳng đáng với cái giá phải trả ấy.”
***
Mỗi ngày, không bỏ ra nỗ lực dù nhỏ nhất nào, anh vẫn cảm thấy nó đang
nhìn chằm chằm vào mặt anh. Đó là những ngày Campuchia sụp đổ, và mỗi
ngày nó ở đó, nhìn vào anh từ tờ báo, với những tấm ảnh không thể trốn
tránh nổi của cái chết: những đứa trẻ gầy rộc, những người đã lớn không còn
chút sự sống nào trong mắt. Chẳng hạn như Jim Harrison, một kỹ sư tại
Oxfam, ghi lại trong nhật ký của ông: “Thăm một trạm xá nhỏ ở ki-lô-mét số
7. Hoàn toàn không có thuốc thang gì ở đây hết – những trường hợp suy
dinh dưỡng nghiêm trọng – rõ ràng chỉ đang chết mòn vì không có thức
ăn… Hàng trăm trẻ em đều bị suy nhược – hầu hết đều bị ghẻ lở, trọc đầu,
bạc tóc và nỗi sợ hãi bao trùm lên khắp dân chúng.” Hay sau đó, miêu tả lại
những gì anh đã nhìn thấy trong chuyến thăm lần thứ bảy tại bệnh viện
Tháng Giêng ở Phnom Penh: “… điều kiện rất kinh khủng – trẻ con nằm
trên giường lót những mảnh vải dơ bẩn đang chết dần vì đói khát – không
thuốc men, không thức ăn… Chứng nhiễm khuẩn đi cùng với sự đói khát
