giữ một khoảng cách, thậm chí có phần giễu cợt. Sau khi cha kết hôn, bà
thường gọi cha, làu bàu với cha về chuyện này chuyện kia. Cha tôi có thể bỏ
ống nghe xuống bàn, bước tới bên kia phòng và bận rộn với vài việc vặt
trong mấy phút, rồi quay lại chỗ điện thoại, nhấc nó lên, nói vài lời vô
thưởng vô phạt cho bà biết là ông đang ở đó (ừ hử, ừ hử, ừm, đúng vậy), và
rồi lại lảng ra chỗ khác, quay đi quay lại, cho đến khi bà trút sạch nỗi niềm
ra.
Phần hài hước của sự ngoan ngoãn là vậy. Và đôi khi nó thực sự giúp ích
cho ông.
* * *
Tôi vẫn nhớ một sinh vật bé nhỏ, run rẩy ngồi ở phòng khách trước của
ngôi nhà dành cho hai gia đình ở khu Weequahic tại Newark đọc tờ Jewish
Daily Forward. Cho dù tôi biết mình phải làm thế mỗi khi gặp bà nội, nhưng
tôi vẫn thấy rúm người lại khi hôn chào bà. Mặt bà quá nhăn nheo, da bà
mềm mại như không phải của loài người. Tệ hơn nữa là mùi của bà – một
thứ mùi mà mãi về sau tôi mới có thể nhận ra đó là mùi long não, thứ mà
chắc chắn là bà đã nhét vào trong mấy cái ngăn kéo tủ của mình và là thứ
mà, sau nhiều năm, đã ngấm vào trong vải vóc áo quần. Thứ mùi hôi hám
này bám chặt lấy định nghĩa về “bà” trong trí óc của tôi.
Như tôi vẫn còn nhớ, bà rõ ràng là chẳng hứng thú gì với tôi. Chỉ có một
lần duy nhất bà tặng tôi quà, đó là một cuốn sách dành cho trẻ em đã qua tay
một hay hai người, một cuốn tiểu sử của Benjamin Franklin. Tôi vẫn nhớ là
mình đã đọc nó từ đầu đến cuối và vẫn có thể nhắc lại vài đoạn. Chẳng hạn
đoạn vợ tương lai của Franklin, cười lăn khi lần đầu nhìn thấy ông – đi dọc
các con phố Philadelphia với một cái bánh mì to tướng kẹp dưới nách. Cuốn
sách có bìa màu xanh và được minh họa với những hình vẽ đen trắng. Tôi
khi ấy chắc chừng bảy, tám tuổi.
Sau khi cha tôi chết, tôi phát hiện ra một cái rương đã từng thuộc về mẹ
ông trong hầm của nhà ông. Nó được khóa kỹ, và tôi quyết định mở bật nó
