Nền kinh tế cờ bạc
Càng lao đầu vào thương trường, tôi càng thấy tính chất “cờ
bạc hóa” trong rất nhiều hoạt động. Trên mọi sàn giao dịch hàng
hóa, 99% hợp đồng là một hình thức cờ bạc vì chỉ 1% người mua kẻ
bán là có ý định nhận hay giao hàng. Khi món hàng là lãi suất, chỉ
số hay phát sinh (derivatives) thì 100% là đánh cược. Có tổng cộng
3,5 tỷ hợp đồng trị giá 400 ngàn tỷ đô la được giao dịch mỗi năm.
Đây là một sòng bạc lớn hơn Vegas, Macau và mọi sòng bạc trên thế
giới cộng lại.
Mặc cho những biện giải về giá trị tạo vốn cho doanh nghiệp, các
sàn chứng khoán trên thế giới thực sự là những sòng bạc vĩ đại cho
các tay chơi, từ nhà đầu tư cá nhân đến tổ chức. Ít tay chơi nào
quan tâm đến số mệnh của một doanh nghiệp hay việc làm của
công nhân mà chỉ lưu ý đến ảnh hưởng của nó trên số tiền kiếm
được hay mất. Một thống kê mới nhất của NYSE (sàn New York)
cho thấy 72% giao dịch mua bán chỉ giữ thời hạn là 11 giây. Có đến
70 ngàn tỷ đô la lưu thông mỗi ngày trên các sàn chứng khoán thế
giới.
Nhìn ở dạng rộng hơn, trong những nước mà người dân không
được phép đánh bạc thoải mái thì vé số kiến thiết, số đề, cá cược
bóng đá, đánh bạc trên mạng Net… trở nên phổ biến. Tại Mỹ, lối
đánh bạc không chính thống này được phỏng đoán lên đến 4,5
ngàn tỷ đô la hay 4% của GDP. Trong khi đó, con số cho Âu Châu là
7,2% và Hồng Kông là 8,9%. Tôi không có số liệu của Việt Nam
nhưng tôi chắc chắn con số phải lớn hơn.
Người thắng kẻ thua