K H Ô N G Đ Ế N M Ộ T
74
Nghịch lý thay, những mô hình kinh doanh có hiệu
ứng mạng lưới buộc phải bắt đầu từ những thị trường
nhỏ. Facebook khởi đầu chỉ với sinh viên Harvard -
sản phẩm đầu tiên của Mark Zuckerberg được thiết
kế để bạn cùng lớp tham gia, chứ không phải để thu
hút tất cả mọi người trên thế giới. Đó là lý do tại sao
những công ty mạng lưới thành công rất hiếm khi khởi
đầu theo kiểu truyền thống được dạy trong chương
trình MBA: những thị trường thời kỳ đầu sẽ rất nhỏ
đến mức chúng thường không được xem là những cơ
hội kinh doanh.
3. Kinh tế theo quy mô
Một công ty độc quyền sẽ mạnh hơn khi nó lớn hơn:
chi phí cố định để tạo ra một sản phẩm (kỹ thuật,
quản trị, thuê văn phòng) có thể được trang trải rộng
ra trên số lượng lớn. Những công ty khởi nghiệp phần
mềm có thể có lợi thế của kinh tế theo quy mô đáng
kể khi chi phí để sản xuất thêm một phiên bản của sản
phẩm thì gần như bằng 0.
Nhiều công ty chỉ đạt những lợi thế giới hạn khi
họ phát triển lên quy mô lớn. Đặc biệt, những công
ty ngành dịch vụ rất khó tạo thế độc quyền. Ví dụ,
nếu bạn sở hữu một phòng tập yoga, bạn chỉ có thể
phục vụ một số lượng nhất định khách hàng. Bạn có
thể thuê thêm người hướng dẫn và mở rộng ra nhiều