KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 528

Sau khi trở về Hán Trung, kiểm thảo trách nhiệm vể sự chiến bại, tổng chỉ
huy Gia Cát Lượng không thể không có lỗi, ông ta dâng lên hậu chủ nói rõ:
“Bởi hạ thần tài năng yếu kém, lại trộm ở vị trí cao trong quân chính, nay tự
mình dẫn ba quân bắc phạt, chẳng thể nêu rõ phép tắc sáng suốt, gặp phải
nguy nan lại phán đoán sai lầm, dẫn đến trận đánh ở Nhai Đình, Mã Tắc
làm trái quân lệnh dẫn đến tổn thất thê thảm, ở phía Cơ Cốc cũng chẳng thể
phòng thủ hữu hiệu, như thế đều là lỗi lầm của hạ thần, dùng người không
đến nơi đến chốn. Hạ thần có tội không hiểu biết người, lại rõ ràng không
có năng lực lãnh đạo. Đại nghĩa xưng bá đồ vương, lầm lỗi thất bại trách
nhiệm đều ở thống soái, bởi hạ thần gánh vác lỗi lầm như thế, xin được tự
nhận giảm quan chức ba bậc để xử phạt trách nhiệm cầm quân thất bại vừa
rồi”.
Hậu chủ Lưu Thiện chiểu theo yêu cầu của Gia Cát Lượng, giảm chức của
Gia Cát Lượng xuống làm Hữu tướng quân, song vẫn làm việc ở phủ Thừa
tướng, vẫn nắm đại quyền quân chính. Triệu Vân tuy là quân dự bị, lại là
chủ soái một vùng, tự nhiên cũng phải gánh phần trách nhiệm chiến bại, bởi
thế từ Trấn đông tướng quân giáng xuống làm Trấn quân tướng quân, Nguỵ
Diên bản thân là người bị hại, theo lẽ tự nhiên không chịu trách nhiệm. Mã
Trung phụ trách chặn hậu, cho nên bởi không có lỗi lầm mà không bị xử
phạt.
Thực ra, trong việc rút quân làm này, biểu hiện phải kể tốt nhất là Triệu
Vân, đối diện với quân lính chủ lực của Tào Chân, lão tướng quân tự mình
đi chặn hậu, khiến tổn thất trong quân chỉ ở mức rất ít, thực tại là hành vi
không có lỗi. Gia Cát Lượng nghe Đặng Chi nói, hiểu rõ hành động chỉ huy
rút quân của Triệu Vân thực là trí tuệ, trách nhiệm và dũng khí, cho nên rất
lấy làm cảm động. Ông ta mang những thứ quyên góp được mà Triệu Vân
mang về thưởng cho các tướng sĩ, song lại bị Triệu Vân trịnh trọng cự tuyệt,
ông ta nói: “Việc quân đã bất lợi, sao có thể tiếp thu phần thưởng được?”.
Ông ta xin đưa số phần thưởng này nhập toàn bộ vào kho của bản doanh, để
làm phần thưởng vào đầu mùa đông giá rét.
Kể từ khi còn tuổi trẻ, Triệu Vân vẫn là một tướng lĩnh dũng cảm, trách
nhiệm, và lo lắng đến đại cục toàn thể, cũng luôn nghĩ đến quốc gia, nhân