KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 678

Tựa hồ tám trận của Tôn Tử được cụ thể hóa, chính là từ Bát trận của Tôn
Vũ chuyển hóa ra. Từ đó có thể thấy, Bát trận là tám phương pháp bố cục
khi tiến công hoặc phòng ngự thường vẫn sử dụng.
Lý Hưng thời Tây Tấn khi chú giải Bát trận đồ của Gia Cát Lượng cũng chỉ
rõ: “Suy diễn tám trận không giống hệt Tôn Ngô. Cũng tức là nói thiết kế
Bát trận đồ của Gia Cát Lượng có không ít chỗ là do ông ta sáng tạo, mà
không hạn chế ở Bát trận đồ của Tôn Vũ và Ngô Khởi xây dựng.
Gia Cát Lượng cũng tự nói rằng: “Bát trận đã thành, từ nay việc quân
không lo thất bại nữa!” khá thấy Bát trận đồ đích xác là sáng tác mà Gia Cát
Lượng lấy làm đắc ý, dựa theo đầu óc khoa học nhiều kỹ xảo, mà thiết kế ra
cho phù hợp với đặc thù khi hành quân, tác chiến hoặc đóng doanh trại.
Mục đích của Bát trận đồ, chính là đề cao năng lực tiến công và phòng ngự,
do thiết kế khá thực dụng, đối với đời sau có ảnh hưởng rất lớn. Tư Mã
Chiêu sau khi diệt được Thục Hán có lệnh cho Trần Hiệp học tập ở Gia Cát
Lượng phép bầy trận, dùng quân mai phục, cũng nói có thể dùng phép tắc
của Vũ Hầu đế bảo ban cho ba quân. Tập Ưng thời Bắc Ngụy có dâng thư
lên Ngụy Văn đế để bày tỏ: “Nên dùng phép Bát trận của Gia Cát Lượng để
tấn công và phòng ngự”. Thời Đường Thái Tông, một nhà binh pháp trứ
danh là Lý Tĩnh, lại căn cứ vào phép Bát trận của Gia Cát Lượng, sáng tạo
ra Lục hoa trận pháp.
Vậy phải chăng thực có trận đá Bát trận đồ mà Lục Tốn đã gặp phải? Đấy là
cái gì vậy?
Trận đá Bát trận đồ đích xác có tồn tại, chỉ khác là dứt khoát chẳng phải
thuật kỳ môn độn giáp được miêu tả trong Tam quốc diễn nghĩa.
Những khối đá này được xếp thành Bát trận đồ, thực ra là vùng đất sa bàn
diễn tập mà Gia Cát Lượng dùng để thao luyện binh sĩ mà thôi.
Cứ theo ghi chép, trận đá nổi tiếng nhất, là di tích Bát trận đồ ở trong cuốn
“Thái bình hoàn vũ ký”, trận đá này ở thượng lưu Trường Giang thuộc
huyện Phụng Tiết tỉnh Tứ Xuyên. “Chu vi có đến 480 trượng do các khối đá
xếp lẫn mà thành, có khối cao 5 trượng, chu vi khoảng 3 sải tay bầy như
bàn cờ... Mùa hè nước ngập cả, mùa đông nước rút mới có thể thấy được...
Cứ theo nghiên cứu Bát trận đồ này được phân làm tám trận là Động