Trên thực tế Tào Tháo về sau bị chỉ trích là gian hùng ông ta trường kỳ đấu
tranh chính trị với các đại thần dẫn đến sự kiện Đổng quốc cữu và Phục
hoàng hậu, đều bởi từ đó mà ra.
Khi đề xuất sách lược phụng giá thiên tử, các tham mưu và tướng lĩnh trong
doanh trại Tào Tháo, cơ hồ toàn bộ đều phản đối sách lược quá mạo hiểm
đó, song Tuân Úc lại kiên quyết chủ trương: “Nay thiên tử đang ở giữa vạn
nỗi gian khó, tướng quân là nghĩa binh hàng đầu, hợp lẽ phụng giá thiên tử,
sẽ rất được lòng dân, như thế ắt thuận lợi vậy”.
Rõ ràng rằng nếu đứng trên lập trường quân phiệt cát cứ tự chủ phụng giá
thiên tử hại nhiều hơn lợi. Song nếu như lấy việc phục hồi trật tự trong
thiên hạ, tiến đến nắm đại quyền quốc gia, xét ở góc độ sách lược, luân lý
chính trị và lợi hại chính trị không thể không đi theo. Bởi vậy Tào Tháo bất
chấp dư luận, quyết vận dụng đề nghị của Tuân Úc, lại sai tướng quân Tào
Hồng hộ giá Hán Hiến đế từ Lạc Dương về Hứa Đô, điều này cho thấy bản
chất tư lự chính trị của Tào Tháo, không đồng nhất với tập đoàn quân phiệt
Viên Thiệu.
5. Tự cổ dùng binh không ai như Tào Tháo.
Xét về quân sự, tài năng của Tào Tháo đã được khẳng định rõ ràng.
Tô Đông Pha, một trong bát đại gia Đường Tống, từng biểu thị: “Dụng binh
từ thượng cổ, Tào Tháo chẳng ai bằng, một chuyện diệt Viên Thiệu, trí lự rõ
tài năng”. Điều này cũng được Gia Cát Lượng nói rõ: “Tào Tháo dụng binh
phảng phất như Tôn Ngô (chỉ Tôn Vũ và Ngô Khởi)”. Ngoài thực tế chỉ
huy tác chiến, cuốn sách “Ngụy Vũ chú Tôn Tử” do Tào Tháo trước tác,
trải qua hai nghìn năm vẫn được các nhà quân sự công nhận là từ xưa đến
nay, đấy là tác phẩm giải thích rõ nhất về binh pháp Tôn Tử.
Tào Tháo suốt đời cơ hồ không dừng vó ngựa chiến; liên tục Đông chinh,
Tây phạt, Nam chinh, Bắc chiến. Ông chẳng những dũng cảm trong hành
động, lại có tầm nhìn xa, sách lược thấu thị cùng qui hoạch chiến đấu rõ
