ausmachen!” thì một phút sau, nhưng lần này đã rít lên gay gắt hơn:
“Khematohium! Sofoht ausmachn!,” từ đó tôi hiểu ra rằng người ta không
muốn ánh lửa vô tình thu hút máy bay ập đến trên đầu. Tôi không biết
những tay thợ cạo ngủ nghê vào lúc nào, vì tôi nghe nói rằng bây giờ có khi
những người mới đến phải chân đất đứng chờ hai, ba ngày trước cửa nhà
tắm mới đến lượt, và cả Leichenkommando, nghe nói, cũng làm việc liên tục
quay vòng. Phòng chúng tôi không khi nào còn giường trống, ngoài những
vết lở loét, vết mổ thông thường, một hôm lần đầu tiên tôi nghe một anh
người Hung nằm ở giường phía bên kia nói đến cả vết thương vì đạn. Anh ta
bị thương trong một chuyến đi bộ dài ngày, nếu tôi nghe không nhầm, từ
một trại có tên là “Ohrdruf” (qua lời kể của anh tôi nghĩ nó cũng rộng lớn
như một trại ở Zeitz), trong lúc họ vòng tránh địch, quân Mỹ, thực ra là do
người ta bắn một người đi bên cạnh mệt quá ngã nhào khỏi hàng người, còn
anh ta ăn đạn vào chân. Cũng may là không bị vào xương, anh ta nói thêm,
còn tôi thì nghĩ chuyện đó e là không thể xảy ra đối với tôi. Cái chân tôi, dù
ăn đạn vào bất cứ chỗ nào, chắc chắn chỉ có thể chạm vào xương, khỏi phải
bàn cãi. Chẳng bao lâu tôi biết ra anh ra mới vào trại tập trung từ mùa thu,
số tù là trên tám mươi mốt ngàn, không lấy gì làm sang cho lắm, ngay ở đây,
trong phòng của chúng tôi. Nói tóm lại: gần đây, tôi nhận được những tín
hiệu, động tĩnh của sự thay đổi đang lại gần, của những sự bất tiện, lúng
túng, xáo trộn, lo âu, phiền toái từ mọi phía. Lúc thì Pjetchka lần lượt đến
hết các giường, tay cầm một tờ giấy, và hỏi tất cả mọi người, cả tôi nữa: có
đi lại được không, “laufen”
Tôi bảo anh ta: nye, nye, tôi không, ich kann
nicht
. “Tag, Tag,” anh ta đáp, “du kannst,”
rồi anh ta ghi tên tôi, cũng
như ghi tên tất cả những người khác trong phòng, cả tên của Kuharski,
người có tới hàng ngàn vết rạch song song giống những cái miệng hé mở mà
có lần tôi trông thấy khi ở phòng điều trị, nên cả hai khúc chân sưng vù. Vào
một buổi tối khác, khi vừa trệu trạo nhai xong miếng bánh mì, tôi nghe radio
gọi: “Alle Juden in Lager” – tất cả người Do Thái trong trại – “sofort” –
ngay lập tức – “antreten!” – ra xếp hàng, nhưng giọng nói đe dọa đến mức
tôi ngồi bật dậy trên giường. “Tso to robbis?”
Pjetchka tò mò hỏi. Tôi chỉ
cho anh ta cái loa, nhưng anh chỉ cười, kiểu thường thấy ở anh, rồi phẩy tay
