Ở đây không còn thấy cái nhịp điệu hối hả, dồn dập của bao sự kiện
trong tiểu thuyết “Thời gian ơi, tiến lên!”, không còn cái sắc thái bông đùa
riễu cợt của những truyện ngắn thuở xưa. Ở đây đã hình thành một phong
cách mới - một lối văn xuôi điềm tĩnh, trầm mặc với những sắc thái muôn
hình muôn vẻ, một lối viết súc tích cổ điển, chú ý nhiều đến những chi tiết
tưởng như vụn vặt, chẳng có gì quan trọng, nhưng lại là chất liệu tạo ra nội
dung mềm mại của câu chuyện. Đó là những tình tiết hết sức thông thường
và đồng thời cũng rất bất ngờ. Biển ở đây cũng sống một cuộc sống gắn bó
với các nhân vật nhỏ bé và với những sự kiện vĩ đại.
“Khi thì biển yên tĩnh, xanh biếc màu da trời, đôi chỗ có những dải
nước lặng, trăng trắng như những con đường nhỏ. Khi thì nó rực lên một
màu xanh lơ bừng chói lấp lánh. Khi thì nó dập dờn như những đàn cừu
tung tăng đùa dỡn. Khi thì một làn gió mát thoảng qua, làm nó bỗng nhiên
ngả sang màu chàm xẫm và xù lên như lông cừu bị vuốt ngược. Khi thì bão
ập tới, biển thay hình đổi dạng nom đến đáng sợ. Một trận cuồng phong rồ
lên một đợt sóng lớn. Trên bầu trời màu than chì, những con hải âu vừa
bay vừa kêu la ầm ĩ. Những làn sóng hung cuồn cuộn đi và quăng quật dọc
bờ biển một cái xác cá heo bóng nhẫy. Phía trên nhưng đám mây nâu của
cơn bão biển, chân trời màu lá mạ sáng chói dựng lên như một bức tường
lởm chởm. Những con sóng nhào đầy bọt hệt như tấm đá khổng tước chằng
chịt những đường vân rộng trắng xóa, đâm xô vào bờ, vỡ tan ra, làm dội
lên những tiếng ầm ầm như tiếng súng đại bác. Tiếng dội âm vang ngân lên
trong bầu không khí đầy tiếng động inh tai. Bụi nước bắn lên, tạo thành
một làn sương mù mỏng mảnh, rủ xuống như một tấm sa mỏng phơ phất
trên suốt chiều cao đồ sộ của những bờ dốc đang rung chuyển.
Nhưng vẻ mê hoặc chủ yếu của biển là trong khoảng không bao la của
nó bao giờ cũng giữ kín một điều gì bí mật.
Ánh lân quang của biển chẳng phải là điều bí mật sao, khi mà trong
một đêm tháng sáu không trăng, bàn tay ta dúng xuống làn nước ấm đen sì
bỗng sáng rực lên, lấp lánh những tia sáng xanh. Hay những đốm lửa
chuyển động của những con tàu vô hình và những luồng sáng nhợt nhạt,
