bức tượng Thánh hồi bé nó đã trông thấy trong căn nhà tồi tàn của ông cụ
Tsornôivanenkô quá cố, rồi nó quẹt gót chân, cúi mình trước mặt bà chủ
nhà, sau đó cúi mình trước ông chủ và nói:
- Xin hết lòng đa tạ!
Chị chủ nhà dịu dàng đáp lại:
- Chúc cậu mạnh khỏe. Bữa ăn chẳng có gì, cậu bỏ quá cho!
Cuộc sống của Pêchya ở xóm Cối Xay Gần bắt đầu như vậy.
Cả nhà dậy sớm, lúc bảy giờ sáng. Họ rửa mặt ở sân, người nọ giội
nước cho người kia, nước giếng rất lạnh đựng trong bình. Rồi họ uống
nước trà ngâm đường và ăn mỗi người một lát to bánh mì đen phết một lớp
dày mứt anh đào chua.
Cuối cùng cả ba người đàn ông - Têrenti, Gavrik và Pêchya - đi làm.
Họ cùng ra khỏi cửa rào, vừa hay còi nhà máy cũng bắt đầu nổi lên ở khắp
nơi - những hồi còi dài bất tận, vừa thôi thúc lại vừa thờ ơ.
Bản hợp ca đơn điệu của những hồi còi ấy làm rung rinh bầu không
khí mờ hơi sương của buổi sáng tháng ba ở khắp xóm Cối Xay Gần, các
cửa rào cót két mở ra và sập lại. Ngoài đường thấp thoáng những bóng
người vội vàng đến chỗ làm, mỗi lúc một đông thêm. Người nọ vượt lên
trước người kia, vừa đi vừa chào nhau, họp thành những tốp nhỏ.
Anh Têrenti bước nhanh, lặng lẽ, chỉ có tiếng lách cách của những đồ
nghề va chạm nhau trong cái túi da của anh. Pêchya và Gavrik vất vả mới
theo kịp anh. Phần lớn công nhân đều chào hỏi Têrenti, và anh cứ luôn luôn
phải đáp lại, như cái máy đưa tay nhấc cao chiếc mũ kêpi có cái khuy ở
lưỡi trai như mũ tay đua xe đạp, phô ra mái đầu to tròn của mình. Chẳng
mấy chốc, Têrenti nhập với một tốp thợ, rẽ vào một ngõ hẹp; còn Pêchya
và Gavrik tiếp tục đi cùng đường.
Đến ga xe lửa, hai đứa chia tay nhau. Pêchya rẽ sang phải, đi về phía
trường học, còn Gavrik, bằng điệu bộ thờ ơ, đưa ngón tay cái chạm vào
