Vào ngày thứ bảy, đầu tháng tám, sau khi đi dạo trên thảo nguyên,
vòng quanh khu trại mấy lượt và không nhận thấy gì khả nghi, Pêchya và
Gavric ra chỗ bờ dốc, nằm phục giữa đám ngải và bắt đầu chăm chú nhìn ra
biển.
Mặt trời vừa mới lặn, gió mạnh nổi lên, và trên mặt biển xanh thẳm
cuộn sóng, những đám mây vẫn còn ấm áp như vào ngày hè đã tắt ánh
hồng. Cá thu đã đi ăn, và cá heo đùa giỡn cách bờ không xa. Những cánh
buồm no gió hiện lên ở khắp chân trời. Đó là ngư dân ra biển câu cá thu
bằng "con mồi giả”.
Thuyền chài đi về mọi hướng và đổi luồng, khi lại gần lúc thì ra xa.
Đôi khi một chiếc thuyền vào rất gần, chồm chồm lướt đi ở ven bờ, và khi
ấy có thể nhìn rõ cái đáy bằng đập vào sóng, làm vọt lên những tia nước và,
người đánh cá đứng thẳng trên mũi thuyền nhô cao, đưa lên, kéo về chiếc
cần câu trúc cong như cánh cung.
Hai thằng bé đã biết rằng ở đầu cần câu là sợi dây câu có mắc con
mồi: một con cá con bằng chì, sơn màu chói lọi; có nhiều lưỡi sắc và những
chiếc lông sặc sỡ. Nghệ thuật câu cá thu bằng “con mồi giả” là ở chỗ làm
sao giữ tốc độ chuyển động của mồi thật khớp với tốc độ chuyển động của
đàn cá. Giống cá thu tham mồi lao đuổi theo con mồi sặc sỡ, và lúc này
không được vượt quá lên trước, cũng không được chậm lại sau. Cần phải
khích đàn cá, rồi sau đó thả dây - cá sẽ lao bổ vào mồi, hau háu đớp lẩy
những chiếc lông chim và mắc câu.
Đó là một cảnh tượng hấp dẫn. Nhưng lúc này Pêchya và Gavrik đang
bận một việc hoàn toàn khác. Hai đứa đang căng mắt nhìn những cánh
buồm, mong tìm ra chính cánh buồm mà chúng đang chờ đợi.
Ngoài thuyền của dân chài, đằng khơi xa còn có những cánh buồm
trắng như tuyết, sang trọng của những thuyền đua thuộc các câu lạc bộ thể
thao Ekaterinxki và Tsornomôrxki. Những chiếc thuyền ấy sắp kết thúc
