quốc hữu hóa. Công việc buôn bán của chúng tôi đã không còn thuộc về
chúng tôi nữa, do một sắc lệnh, và đã được chuyển giao cho những chủ
nhân mới theo lệnh của Tổng thống . Những chủ nhân đó gọi là "các công
ty nhà nước". Công dân Théotime đã trở thành chủ công ty nhà nước với tài
sản của tôi, và Metty nói là tuần trước ông ta đã ở cửa hiệu vài ngày.
"Ông ta làm gì?"
"Làm gì? Ông ta đợi chú. Ông ấy sẽ thuê chú làm quản lý. Đó chính là
điều chờ đợi chú đấy, patron. Nhưng chú sẽ thấy. Không việc gì phải vội
hết. Théo không đến làm việc sớm thế này đâu".
Khi đến cửa hiệu tôi thấy nhà kho, đã xuống cấp trong sáu tuần, hiện
ra như cũ. Théo không chạm vào đó. Nhưng bàn của tôi đã được chuỷên từ
chỗ cũ gần cái cột ở đằng trước cửa hiệu đến phòng kho ở đàng sau. Metty
nói là điều đó đã được làm vào ngày đầu tiên. Công dân Théo dã quyết định
phòng kho sẽ là văn phòng của ông ta, ông ta thích có được sự riêng tư.
Trong ngăn kéo trên của bàn (nơi tôi thường để ảnh Yvette, cái đã từng
biến đổi khung cảnh quảng trường đối với tôi) nhiều cuốn truyện - ảnh Phi-
Pháp và truyện cười, những người châu Phi cho thấy mình đang sống rất
hiện đại, và trong những cuốn sách châm biếm họ chẳng khác gì những
người châu Âu – hai ba năm nay ở đây có rất nhiều những thứ vớ vẩn làm ở
Pháp. Các thứ đồ đạc của tôi – tạp chí và các tài liệu của cửa hiệu tôi từng
nghĩ Metty cần đến – nằm ở hai ngăn kéo dưới. Chúng đã được giữ cẩn
thận. Théo đã có nhã ý đó. Quốc hữu hoá – nó từng là một từ. Nó làm
người ta bị sốc khi phải đối diện thực sự với nó.
Tôi chờ Théo.
Và khi người đàn ông đó đến tôi có thể thấy là ông ta đang lúng túng
và cử chỉ đầu tiên của ông ta, khi nhìn thấy tôi qua cửa kính, là bước qua
cửa. Tôi biết ông nhiều năm trước là một thợ máy, ông ta thường chăm lo
