* *
Thành phố ngổn ngang người đi mà cứ chập chờn thành phố
không người. Mà cũng không phải cái bóng. Nó là cái gì không có
thật. Nó là ma hay sao?
Ở một chỗ nào có khói lên. Khói dọn vệ sinh thành phố hay là
thành phố bấy lâu không có người ở, mạng nhện đã chăng lên một
tấm màn bao da, nhìn tường khói trước mặt? Chỉ có những con nhện
đu đưa là có thật. Những con nhện sống. Xa xa, nghe tiếng chim tu
hú. Con tu hú đương gọi nắng mùa hè. Những con tu hú còn sống.
Chúng nó giết hết người, nhưng những con chim trên trời chúng nó
không với tay lên giết hết được.
Không biết thật là khói hay là mạng nhện phủ lên thành phố.
Tôi lần mò xuống vùng ngoại ô phía Nam. Thành phố này tôi thuộc
như lòng bàn tay tôi. Chỉ nghe gió sông thổi lên mặt, gió tràn đầy
mặt mũi tôi, cũng biết được mình đương đi tới chỗ nào. Gió nhẹ nhẹ,
ấy là có bóng dãy phố chắn đằng kìa. Tháp chùa trên đồi Pênh che
mất một quãng gió sông vào giữa thành phố.Đến ngã tư ngã năm
thảnh thơi, làn gió lại ùa thênh thang khắp người, mát từ bàn chân
trở lên. Mẹ tôi sinh ra tôi bên kia cầu Mô-ni-vông. Từ lúc biết đi kiếm
miếng ăn nuôi thân, tôi đã quảy rượu thốt nốt bán rong khắp các
ngõ phố.
Tiếng cuốc kêu khắc khoải. Những con cuốc cũng còn sống. Tôi
nhớ phía bãi sậy bên bờ sông, vào mùa hạ, cuốc ra ăn đàn. Nó kêu ra
rả đến tối khuya. Nhưng ngày trước, phải đi gần đến nơi mới nghe
được, vì những tiếng ồn ào thành phố. Bây giờ đâu cũng im như
cánh đồng giữa trưa. Ở chân đồi trung tâm Phnôm Pênh mà cũng
nghe bìm bịp kêu gọi con nước.
Có tiếng cuốc, thế là đã đến đám sậy bờ sông gần nhà tôi.
