trên tờ Nhật báo Moskva
để tiêu khiển cho những con người đang chết
dần chết mòn vì buồn chán.
Tôi không thích đọc to vì như thế khó hiểu được những điều mình đọc,
nhưng các chủ nhân của tôi thì lại nghe rất chăm chú với vẻ say sưa. Họ
ngạc nhiên kêu lên trước tội ác của các nhân vật và kiêu hãnh nói với nhau:
- Còn chúng ta thì ơn Chúa, chúng ta sống êm đềm, yên ổn như thế này,
chẳng biết gì đến những chuyện xấu xa đó cả!
Họ hay lầm lẫn các sự việc, gán hành động của tên tướng cướp nổi
tiếng Churkin cho người đánh xe ngựa Foma Kruchin, lẫn lộn các tên với
nhau. Tôi thường phải chỉnh những chỗ sai đó cho họ. Điều đó làm họ rất
ngạc nhiên.
- Nó nhớ mới gớm chứ!
Nhật báo Moskva thường đăng thơ của Leonide Grave. Tôi thích những
bài thơ ấy và chép vài bài vào vở, nhưng các chủ nhân của tôi lại nói về thi
sĩ như sau:
- Lão đã già rồi mà còn làm thơ với thẩn.
- Rượu chè be bét, nửa điên nửa dại, lão có thiết gì đâu.
Tôi thích thơ của Strujkin, của bá tước Memento Mori
, còn hai
người đàn bà, cả già lẫn trẻ, đều khẳng định thơ chỉ là trò hát bội.
- Chỉ có lũ rối và bọn đào kép mới nói bằng thơ thôi.
Những tối mùa đông phải ngồi trước mặt nhà chủ trong căn phòng nhỏ
hẹp này đối với tôi thật là nặng nề. Ngoài cửa sổ, trời đêm thanh vắng.
Thỉnh thoảng băng giá kêu lách tách. Mọi người ngồi quanh bàn, câm lặng
như những con cá bị ướp lạnh. Bão tuyết quất vào mặt kính, thân tường, ù ù
trong ống khói, gõ vào nắp lò sưởi. Trong buồng, lũ trẻ khóc váng lên. Tôi
chỉ muốn ngồi trong xó tối, co rúm người lại rống lên như chó sói.
Hai người đàn bà ngồi ở cuối bàn, khâu vá hoặc đan tất. Cậu
Viktoruska ngồi phía đầu bàn, khom lưng đồ lại bản vẽ một cách miễn
cưỡng, thỉnh thoảng lại kêu lên:
