gây phiền toái cho phần lớn các cấp quản lý), lý thuyết trên rất
có cơ sở. Phần lớn công ty có tên trong danh sách 500 công ty hàng
đầu của Mỹ theo bình chọn của tạp chí Fortune hiện nay, không có
mặt trong danh sách cách đây 50 năm. Toàn bộ việc làm mới trong
khu vực kinh tế tư nhân ở Mỹ trong vòng 20 năm qua đã được tạo ra
từ các công ty không nằm trong danh sách 1000 công ty hàng đầu
theo bình chọn của tạp chí Fortune cách đây 20 năm; hai phần ba
số đó từ các công ty cách đây 20 năm có không quá 20 nhân viên.
Cách đây mười năm, các công ty ô tô khổng lồ của Mỹ có vẻ là bất
khả chiến bại. Ngày nay, chúng ta tự hỏi liệu sẽ có hơn một công ty
sống sót được chăng?
Vào năm 1960, Theodore Levitt ở Đại học Harvard viết một bài
đăng trên tạp chí Harvard Business Review nhan đề “Bệnh cận thị
trong khoa marketing”, trong đó ông chỉ ra rằng mỗi ngành công
nghiệp trên đều đã tăng trưởng, nhưng tai ác thay, lại rơi vào vòng
lẩn quẩn. Sau khi tăng trưởng nóng một thời gian, các nhà quản lý tin
rằng chẳng có sản phẩm thay thế nào cạnh tranh với sản phẩm của
họ, họ quá tin vào lợi ích của việc sản xuất hàng loạt và cắt giảm chi
phí bất biến khi sản lượng tăng. Các nhà quản lý quan tâm hơn
đến các sản phẩm nào có khả năng được cải tiến có kiểm soát cẩn
thận, và với các lợi ích của việc cắt giảm chi phí sản xuất. Tất cả
các áp lực ấy kết hợp với nhau đã sinh ra tình trạng đình trệ hay
sút giảm tất yếu.
Trong tác phẩm Dynamic Economics (Kinh tế học động), nhà
kinh tế học Burton Klein đưa ra quan điểm đã được khảo cứu cẩn
trọng và rất tương đồng với quan điểm trên: “Giả định rằng một
ngành công nghiệp đã đạt đến giai đoạn phát triển hoàn thiện chậm
lại, thì sự tăng trưởng hiếm khi xuất phát từ các xí nghiệp lớn trong
ngành. Thực tế, trong số khoảng năm mươi phát minh (mang tính
chất đột phá chủ yếu của thế kỷ XX mà tác giả nghiên cứu) tạo
