Trong nhiều công ty, số lượng ‒ cả về các cấp quản lý lẫn
nhân viên ‒ khiến người ta phải choáng váng. Trong hơn 24 tháng
qua, trong một nỗ lực nhằm gia tăng tính cạnh tranh với người Nhật,
Ford đã cắt giảm hơn 26% nhân viên quản lý trung gian. Tổng giám
đốc Donald Peterson tin rằng đây mới chỉ là bước đầu khi các
nhân viên thảo luận về những gì họ có thể làm một cách trung thực.
Mức cắt giảm khoảng 50% hay thậm chí là 75% ‒ về số lượng các
cấp bậc quản lý hay nhân viên, không phải là những mục tiêu quá
bất thường.
MỘT “MÔ HÌNH” CHO TƯƠNG LAI
Đặc trưng nào về tổ chức hoạt động hữu hiệu nhất? Mỗi hình
thức trong nhiều hình thức đều có những ưu điểm và nhược điểm
lớn. Chúng ta hãy xem xét chúng lần nữa:
• Cơ cấu tổ chức theo phân bộ (The divisional organization), mà
nguyên mẫu của nó là tổ chức của General Motors giai đoạn dưới sự
điều hành của Sloan, có thể hoàn thành một cách hiệu quả các
nhiệm vụ cơ bản và có tính thích nghi hơn cơ cấu tổ chức theo chức
năng. Song các phân bộ luôn phát triển thành lớn hơn, và các phân
bộ quy mô lớn thường vấp phải đủ mọi loại vấn đề phát sinh từ các
cơ cấu theo chức năng bị phình lên quá cỡ. Ngoài ra, các cơ cấu tổ
chức theo phân bộ thường bị đẩy vào một mớ hỗn độn các hoạt động
tập trung và phi tập trung.
• Cơ cấu tổ chức theo ma trận (The matrix organization) đáp ứng
được áp lực nhiều mặt trên mặt trận ‒ trong thực tế là đáp ứng lại
tính phức tạp quá mức của các cơ cấu tổ chức theo phân bộ ‒ khá
phù hợp với thực tiễn hiện nay. Tuy nhiên, nó gần như không mang
tính chất sáng tạo, thường là chỉ sau một thời gian ngắn. Mô hình
này thường gặp phải khó khăn trong việc thực hiện các nhiệm vụ cơ
