12. Những đặc tính lỏng và chặt
Những đặc tính đồng thời vừa “lỏng” vừa “chặt”, yếu tố cuối
cùng trong “tám yếu tố căn bản” trong thực hành quản lý các công
ty thành công vượt trội, tóm lược những vấn đề chúng ta đã đề
cập. Điều đó bao gồm nhiều điểm đã được nhắc đến trước đây
và chúng tôi lấy làm ngạc nhiên khi thấy nó xuất hiện thông qua
một quá trình tổng hợp. Về bản chất, nó là sự tồn tại song song
giữa sự chỉ đạo tập trung và cương quyết cũng như tính tự quản cá
nhân ở mức độ cao nhất ‒ những thứ mà chúng tôi gọi là “bắt cá
hai tay”. Các tổ chức sống bằng nguyên tắc vừa lỏng ‒ vừa chặt,
một mặt thì kiểm soát nghiêm ngặt, mặt kia lại cho phép (thậm chí
trong thực tế, còn yêu cầu) sự tự quản, tinh thần doanh nhân, và
những phát minh, sáng kiến từ nhân viên. Theo nghĩa đen, họ thực
hiện điều này thông qua “sự tin tưởng” ‒ thông qua các hệ thống
giá trị, thứ mà đồng nghiệp của chúng tôi là Philips và Kennedy đã
khởi xướng, bị phần lớn các nhà quản lý tránh xa như thể người ta
tránh bệnh dịch hạch. Các tổ chức cũng thực hiện điều đó thông qua
việc chú tâm từng chi tiết đến việc làm cho “những thứ nhỏ nhặt và
vụn vặt” được thực hiện hoàn hảo, như huấn luyện viên tài ba của đội
Alabama là Beer Bryant đã nhấn mạnh.
Lỏng và Chặt? Phần lớn các doanh nhân đều giả vờ không quan
tâm khi cuộc đàm luận chuyển sang đề tài về hệ thống giá trị, môi
trường văn hoá hay những thứ tương tự. Còn chúng tôi thì lại vô cùng
thích thú với điều đó: chúng tôi nhớ đến cựu chủ tịch hội đồng
quản trị Bill Blackie của Caterpillar khi nói về bản giao ước của Cat
về “dịch vụ cung cấp linh kiện trong vòng 48 tiếng ở khắp mọi
nơi trên thế giới”. Chúng tôi cũng nhớ tới nhà máy đông lạnh với
nhiệt độ -60°F tại Minneapolis ‒ St. Paul, nơi Tait Elder (người đứng
đầu Phân bộ các cơ hội kinh doanh mới) của 3M đã nói rằng: “các
