sau khi tổ chức xong, bạn nên vứt bỏ sơ đồ tổ chức đó đi.” Phát biểu
về chủ đề ‘tính thuần lý trong tổ chức của Mỹ”, đồng nghiệp
người Nhật Ken Ohmae cho biết: “Phần lớn các công ty Nhật thậm
chí không có một sơ đồ tổ chức hợp lý. Chẳng người nào biết công
ty Honda được tổ chức như thế nào trừ chuyện nó sử dụng vô số
nhóm dự án và rất linh hoạt… Đổi mới thường diễn ra ở các tiếp
điểm với nhiều nguyên tắc đi kèm. Do đó, giờ đây cơ cấu tổ chức
linh hoạt của người Nhật đã trở thành một tài sản vô giá.”
Cách tiếp cận duy lý không ủng hộ tình trạng phi chính thức.
Phân tích, lập kế hoạch, công bố, xác định và kiểm tra là những
động từ của quá trình duy lý. Tác động qua lại, trắc nghiệm, thử thực
hiện, thất bại, nắm bắt thông tin kịp thời, tiếp thu, đổi hướng,
thích nghi, cải tiến và hiểu rõ là một số động từ của quá trình quản
lý phi chính thức. Trong các cuộc phỏng vấn với những công ty hàng
đầu, chúng tôi thường xuyên thấy những động từ ở nhóm sau hơn.
Công ty Intel bố trí thêm các phòng hội nghị, chỉ để gia tăng khả
năng giải quyết vấn đề phi chính thức giữa những trường phái
khác nhau. 3M bảo trợ cho tất cả các câu lạc bộ nhằm đề cao hành
động tương tác. Các công ty như HP và Digital tiêu tốn nhiều cho
những hệ thống vận chuyển đường bộ và đường không chỉ để các
nhân viên có thể thăm hỏi lẫn nhau. Công ty TI sản xuất ra hàng loạt
sản phẩm xuất phát từ nguyên tắc nền tảng của Patrick Haggerty
về khả năng kết hợp chặt chẽ. Điều này có nghĩa là mọi người sẽ
trò chuyện, giải quyết vấn đề, và sửa chữa sai lầm thay vì chỉ làm
bộ tranh luận và trì hoãn công việc.
Tuy vậy, điều đáng tiếc là việc quản lý bằng mệnh lệnh lại
khiến đa số các nhà quản lý Mỹ cảm thấy thoải mái hơn. Họ lắc
đầu hoài nghi các công ty như 3M, Digital, HP, Bloomingdale’s,
thậm chí cả IBM vì cho rằng các quy trình chủ chốt dường như vượt
ngoài tầm kiểm soát. Nói cho cùng, ai là người có đầu óc bình