- Cháu không biết, chưa quyết định. Nhưng dù cháu làm gì, biết được
ngoại ngữ sẽ rất có ích. Một năm ở Đức, cháu sẽ học được nhiều hơn ở cái
xó kia.
Chàng không muốn nói Oxford chẳng hay ho gì hơn là tiếp tục sống ở
trường. Chàng thiết tha ước mong được làm chủ bản thân mình. Vả lại,
trong một chừng mực nào đó, đám bạn học cũ đã biết chàng, và chàng
muốn tránh xa tất cả bọn họ. Chàng cảm thấy cuộc đời ở trường đã là một
thất bại. Chàng muốn khởi sự lại từ đầu.
Nguyện vọng đi Đức của chàng trùng hợp với một vài ý kiến đã được
bàn cãi gần đây ở Blackstable. Thỉnh thoảng, vài người bạn đến chơi và ở
lại với cha sở mang lại những tin tức của thế giới bên ngoài và những
khách đến nghỉ mát tháng Tám ở bờ biển cũng nhìn sự vật theo cách riêng
của họ. Cha sở nghe nói có người cho rằng phương pháp giáo dục cũ kỹ,
thời buổi này chẳng có ích gì, như ngày trước, và ngôn ngữ hiện đại phải
chiếm được vị trí quan trọng chưa từng có trong thời thanh niên của ông.
Tâm sự của ông bị phân tán, vì cậu em trai hỏng thi, được cử sang Đức, đã
tạo ra một tiền lệ, nhưng khi cậu ấy chết ở đó vì bệnh thương hàn thì ông
không thể nào xem kinh nghiệm ấy là không nguy hiểm. Kết quả của vô số
cuộc chuyện trò này là Philip phải trở lại Tercanbury một kỳ học nữa, rồi
sau đó mới được thôi học. Philip hài lòng với thỏa thuận này. Nhưng khi
chàng về trường được mấy ngày, thì hiệu trưởng nói với chàng:
- Thầy có nhận được thư của bác em. Dường như em muốn đi Đức nên
ông ta hỏi ý kiến thầy về vấn đề này.
Philip sửng sốt. Chàng giận điên người vì ông bác trai giám hộ đã không
giữ lời hứa.
