nhiên và khủng khiếp của cái chết đè nặng trên căn nhà này. Bỗng nhiên
Philip cảm thấy ghê rợn con người đã từng một thời là bạn của mình. Anh
cố tập trung tâm trí để đọc nhưng chẳng mấy chốc anh thất vọng vứt sách.
Ðiều làm cho anh băn khoăn là sự phù phiếm hoàn toàn của cuộc đời mới
vừa kết thúc kia. Cronshaw sống hay chết, cái đó không quan trọng. Và nếu
như ông ta đừng bao giờ sinh ra trên đời này có lẽ còn tốt hơn. Philip nghĩ
đến Cronshaw hồi còn trai trẻ; cần phải có sức tưởng tượng mới hình dung
nổi ông ta ngày đó, một con người thon thả, bước đi nhún nhảy, đầu tóc còn
rậm, con người lúc nào cũng sôi nổi, hy vọng tràn đầy. Cái nguyên tắc sống
của Philip, hành động theo bản năng, đồng thời chú ý thích đáng đến nhân
viên cảnh sát quanh quẩn đầu phố, không có tác dụng gì hay lắm ở đây.
Chính vì thực hiện điều này mà Cronshaw đã thất bại thảm hại như vậy.
Dường như không thể tin cậy vào bản năng, Philip bối rối. Anh tự hỏi vậy
thì phải sống như thế nào đây? Nếu như cuộc sống đã là vô đụng, và tại sao
người ta hành động bằng cách này hơn cách khác. Người ta hành động theo
xúc cảm bản thân, nhưng xúc cảm của họ có thể tốt hoặc xấu; dường như
xúc cảm đưa đến thắng lợi, hoặc tới tai họa. Ðúng là chuyện may rủi. Đời
là một mớ bòng bong không thể tháo gỡ. Bị thôi thúc bởi những lực lượng
mà họ không hiểu nổi, con người hành động hấp tấp chỗ này chỗ nọ; và họ
hoàn toàn mất hẳn mục đích sống! Dường như họ vội vàng chỉ để mà vội
vàng.
Sáng hôm sau Léonard Upjohn đến với một vòng hoa nhỏ, hoa tang
nguyệt quế. Y lấy làm hài lòng với ý định đặt vòng hoa này lên đầu nhà thơ
quá cố như một chiếc vương miện, và mặc dù Philip làm thinh tỏ ý không
tán thành, y cố đặt vòng hoa tang lên cái đầu hói của Cronshaw. Nó giống
cái vành mũ của diễn viên hài kịch lùn trong nhà hát ca múa nhạc, trông
thật lố bịch.
- Tôi sẽ đặt nó lên tim bác ấy vậy - Léonard nói.
