Chương 14. Sai lầm của chính sách
Chúng ta có cần thêm những người mù chữ không?
Đam mê lớn nhất của một nhà kinh tế học không phải là thay đổi thế giới
mà là thấu hiểu nó. Dù vậy, mỗi trái tim con người vẫn ẩn giấu một khao
khát bí mật muốn cải thiện môi trường xung quanh. Hãy tìm hiểu thật kỹ
một nhà kinh tế học và bạn sẽ tìm thấy trong họ một nhà cải cách.
Đối với các nhà kinh tế, chính sách là một sai lầm, nhưng là một sai lầm
“thơm ngon”, và chúng ta tận hưởng nó như thể ta đang đắm mình trong ly
kem trái cây mát lịm hoặc một chuyện tình dại khờ, vẫy vùng trong hương
vị quyến rũ và đầy nguy hiểm của chúng, nhưng lại không nhận ra mình
đang ngập trong nguy hiểm và tỏ ra khinh bỉ các đồng nghiệp, những người
rơi vào cám dỗ như thế. Chúng ta khẳng định chắc nịch rằng chính sách là
thứ không đáng để chúng ta chú ý.
Mặc dù các nhà kinh tế học quan tâm đến tất cả mọi khía cạnh của các
vấn đề, nhưng thực tế luôn có một số quan điểm mà chúng ta quan tâm
nhất. Tư duy kinh tế tập trung vào tầm quan trọng của động cơ, lợi nhuận
thương mại và sức mạnh của quyền sở hữu tài sản. Nó sủng ái cách tư duy
rằng những thị trường hoàn hảo sẽ đem lại kết quả đáng mơ ước và đề cao
khả năng tạo ra kết quả đáng mơ ước thông qua việc cải thiện để thị trường
hoàn hảo hơn.
Khi có quan điểm cho rằng chúng ta nên trợ cấp cho những ngành công
nghiệp liên quan đến quân sự để đề phòng trường hợp chiến tranh xảy ra,
thì ngay lập tức các nhà kinh tế học sẽ cảm thấy hoài nghi quan điểm này.
Trong những điều kiện bình thường, các doanh nhân cũng có khả năng dự
đoán nguy cơ chiến tranh chính xác như các quan chức chính phủ. Nếu xác
suất xảy ra chiến tranh trong 5 năm là 1/3, điều đó có nghĩa là khả năng
một nhà máy trở thành một nhà máy sản xuất xe tăng là 1/3, và đó quả là
