Chương 18. Sự nguyền rủa của người
thắng và sự rầu rĩ của kẻ thua
Tại sao cuộc sống lại đầy rẫy những thất vọng?
Lý thuyết kinh tế dự đoán rằng bạn sẽ không ưa thích cuốn sách này
nhiều như bạn nghĩ. Đây là một trường hợp đặc biệt của một mệnh đề khái
quát hơn: Hầu hết mọi việc trên đời hóa ra lại không tuyệt như bạn nghĩ.
Trong khi các nhà tâm lý học, nhà thơ và nhà triết học thường lưu tâm tới
hiện tượng này, hiếm ai nhận ra rằng nó là hệ quả tất yếu của việc đưa ra
quyết định dựa trên lý trí.
Chọn một cuốn sách là một quá trình chứa đầy rủi ro và sự không chắc
chắn. May mắn thay, kinh nghiệm đọc sách cả đời của bạn có thể là một chỉ
dẫn có giá trị hướng dẫn bạn. Nó cho phép bạn hình thành vài dự đoán về
chất lượng của mỗi cuốn sách. Những dự đoán đó đôi khi sai lệch hoàn
toàn, nhưng xét ở mức trung bình thì chúng vẫn hơn hẳn những dự đoán
ngẫu nhiên.
Một vài cuốn sách hay hơn bạn nghĩ trong khi một số khác lại tồi tệ hơn,
nhưng nó không giống như việc bạn luôn lặp lại một sai lầm nào đó. Nếu
bạn luôn đánh giá quá cao hoặc quá thấp chất lượng của các cuốn sách, thì
cuối cùng một lúc nào đó bạn cũng sẽ phát hiện ra thành kiến của riêng
mình và sửa chữa nó. Vì vậy, việc giả định rằng khi bạn lấy một cuốn sách
từ trên giá sách của cửa hàng, khả năng nó tệ hơn mong đợi của bạn cũng
ngang bằng với khả năng nó hay hơn rất nhiều so với mong đợi của bạn là
hoàn toàn hợp lý.
Điều này có nghĩa là nếu bạn chọn ngẫu nhiên một cuốn sách từ trên giá
sách, nó có thể hay hơn sự mong đợi của bạn cũng như có thể không.
Nhưng thông thường bạn sẽ không chọn sách một cách ngẫu nhiên. Bạn là
một người tiêu dùng có lý trí, bạn chọn nó vì nó là một trong số ít những
