là người lao động thích nhận được những khoản tiền trợ cấp không bị đánh
thuế hơn là tiền lương bị đánh thuế. Nhưng một câu trả lời hợp lý khác là
chăm sóc sức khỏe tốt giúp tăng năng suất lao động. Nếu năng suất lao
động có thể được xác định và trao thưởng dễ dàng thì sẽ không có vấn đề gì
ở đây cả, bởi vì người lao động sẽ có khoản tiền thưởng dư dật nhằm trang
trải thỏa đáng cho việc chăm sóc sức khỏe. Nhưng trong một thế giới đầy
rẫy thông tin không hoàn hảo, các gói lợi ích cho người lao động có thể là
cách tốt nhất để áp đặt hành vi đúng.
Nếu bạn được Tập đoàn General Motors (GM) thuê, thì sẽ chắc chắn
sớm hay muộn bạn cũng sẽ khám phá ra một điều gì đó có thể tiết kiệm cho
tập đoàn 100 đô-la. Nếu điều đó đòi hỏi một chút nỗ lực từ phía bạn, và nếu
nỗ lực đó không hiển hiện trong mắt vị quản đốc của bạn, thì bạn có thể
chọn việc bỏ qua nó.
Tập đoàn muốn xác định đúng mức thưởng của bạn và tìm kiếm các cơ
chế phù hợp. Một trong những cơ chế đó là chia lợi nhuận cho người lao
động. Nhưng trong tập đoàn gồm nửa triệu người lao động, chia lợi nhuận
không phải là một cách khích lệ tốt lắm. Nếu những người lao động được
chia đều 100% lợi nhuận của công ty, thì đóng góp trị giá 100 đô-la của bạn
chỉ làm tăng thêm 1/50 xu vào thu nhập của chính bạn. Chỉ có một cơ chế
có khả năng xác định phần thưởng chính xác nếu GM có thể quan sát người
lao động của mình một cách kỹ càng: Mỗi người lao động được lĩnh lương
hàng năm là 100% lợi nhuận của công ty. Nếu lợi nhuận của GM là 1 tỉ một
năm thì tất cả mọi người – từ chủ tịch tập đoàn tới nhân viên bảo vệ đêm –
được nhận chính xác là 1 tỉ đô-la. Giờ thì mỗi đô-la bạn tiết kiệm được cho
công ty là 1 đô-la vào túi bạn. Bạn có được sự khích lệ đúng đắn nhất để
đưa ra bất cứ biện pháp giải trình chi phí nào nhằm tăng năng suất của tập
đoàn.
Một vấn đề nhỏ của cơ chế này là nếu công ty có hơn một nhân viên, thì
khó có thể cân bằng sổ sách. Chỉ riêng 1 tỉ đô-la lợi nhuận sẽ không đủ để
trả 1 tỉ đô-la cho mỗi nhân viên trong số 500 nghìn nhân viên. Nhưng điều
này lại dễ luận giải. Đầu năm, mỗi nhân viên tự bỏ tiền mua công việc của
