21
ĐOẠN V
CHẤP NHẮM MẮT THẤY TỐI LÀ THẤY BÊN TRONG THÂN
Ông A Nan bạch Phật: "Thƣa Thế Tôn, nay tôi lại nghĩ nhƣ vầy: Trong
thân thể chúng sinh này, phủ tạng ở trong, khiếu huyệt ở ngoài, có tạng
thì tối, có khiếu thì sáng. Nay tôi trả lời Phật rằng: Mở mắt thấy sáng gọi
là thấy bên ngoài, nhắm mắt thấy tối gọi là thấy bên trong. Nghĩa ấy thế
nào?"
Phật bảo ông A Nan: "Đƣơng khi ông nhắm mắt thấy tối, cái cảnh tối ấy
là đối với mắt hay không đối với mắt. Nếu đối với mắt thì cái tối trƣớc
mắt, sao lại ở trong thân? Nếu thành ở trong thân thì khi ở trong phòng
tối, không có ánh sáng mặt trời, mặt trăng và đèn, cái gì ở trong phòng
tối đó đều là tam tiêu lục phủ của ông hay sao? Còn nhƣ cái tối không
đối với mắt, thì làm sao thành ra có thấy? Dầu tách rời lối thấy bên ngoài
mà cho rằng con mắt đối vào trong nên thấy tối, thì nhắm mắt thấy tối,
gọi là thấy bên trong thân; vậy mở mắt thấy sáng sao lại không thấy cái
mặt. Nếu không thấy cái mặt thì cái nghĩa con mắt đối vào trong, không
thành lập đƣợc. Còn nhƣ thấy đƣợc cái mặt thì cái tâm hay biết ấy và
con mắt đều ở ngoài hƣ không, sao lại thành ở trong thân đƣợc? Nếu tâm
và con mắt ở ngoài hƣ không thì tất nhiên không phải là thể chất của
ông, vì không lẽ hiện nay Nhƣ Lai thấy mặt ông cũng là thân của ông
hay sao? Và nhƣ thế thì con mắt đã biết, thân ông lẽ phải không biết.
Nếu ông chấp rằng thân và con mắt đều có biết thì ông phải có hai tính
biết, rồi chính một thân ông sẽ thành hai Đức Phật hay sao? Vậy nên biết
rằng ông nói thấy tối là thấy bên trong thân, thật không có lẽ nào nhƣ
vậy".
