53
Lại cái thấy, gọi là không hòa hợp đó, là không hợp với cái sáng, không
hợp với cái tối, không hợp với cái thông suốt hay không hợp với cái
ngăn bịt?
Nếu không hợp với cái sáng, thì cái thấy với cái sáng, tính trái ngƣợc
nhau, nhƣ cái nghe với cái sáng, không đụng chạm gì với nhau cả; thế
thì, cái thấy còn không biết cái sáng ở đâu, làm sao phát minh đƣợc
những lẽ hợp hay không hợp? Đối với cái tối, cái thông suốt, cái ngăn
bịt thì cũng nhƣ vậy.
MỤC VI - TÓM THU BỐN KHOA VÀ BẢY ĐẠI
VỀ NHƢ LAI TẠNG ĐỂ PHÁT KHỞI CHỖ CHÂN NGỘ
ĐOẠN I - TÓM THU
"A Nan, ông còn chƣa rõ tất cả các tƣớng huyễn hóa nơi tiền trần, chính
nơi tâm mà sinh ra, rồi theo nơi tâm mà diệt mất. Cái huyễn hóa giả dối
gọi là tƣớng, mà cái tính chính là tâm tính nhiệm mầu sáng suốt; nhƣ
vậy, cho đến 5 ấm, 6 nhập, 12 xứ và 18 giới, nhân duyên hòa hợp giả dối
có sinh ra, nhân duyên chia lìa giả dối gọi rằng diệt; mà không biết rằng
sinh, diệt, đi, lại đều vốn là tính chân nhƣ cùng khắp, không lay động,
nhiệm mầu, sáng suốt, thƣờng trụ của Nhƣ Lai tạng. Trong tâm tính
chân thƣờng đó, cầu cho ra những cái đi, lại, mê, ngộ, sống, chết, hẳn
không thể đƣợc.
ĐOẠN II
THU NĂM ẤM LÀ SẮC, THỌ, TƢỞNG, HÀNH, THỨC
Chi I. Thu sắc ấm.
"A Nan, làm sao 5 ấm vốn là tính chân nhƣ nhiệm mầu của Nhƣ Lai
tạng. A Nan, ví nhƣ có ngƣời đem con mắt trong sạch, xem hƣ không
trong sáng, chỉ thấy một hƣ không trong sáng, hẳn không thấy gì. Ngƣời
kia, không lý do gì, lại bắt con mắt không lay động; ngó chăm mãi, phát
ra mỏi mệt thì ở giữa hƣ không, riêng thấy có hoa đốm lăng xăng và có
tất cả những tƣớng giả dối lộn xộn; nên biết sắc ấm cũng lại nhƣ vậy.
