75
Ông hãy xét cho kỹ, nhận rõ xét chín: Đào, thì do tay ngƣời, theo
phƣơng hƣớng mà vận chuyển, đất, thì từ nơi đất liền mà dời đi, còn hƣ
không, nhƣ vậy, thì nhân đâu mà ra. Đào là thật sự, hƣ không là rỗng
trống, không có tác dụng gì với nhau, không phải hòa, không phải hợp,
không lẽ hƣ không không do đâu mà tự ra. Nếu cái hƣ không đó, bản
tính viên mãn cùng khắp, không có lay động, thì nên biết hiện tiền hƣ
không và bốn thứ địa, thủy, hỏa, phong, đều gọi là năm đại, tính thật
viên dung, vốn là tính Nhƣ Lai tạng, không sinh, không diệt.
A Nan, tâm ông mê muội, không ngộ đƣợc bốn đại vốn là tính Nhƣ Lai
tạng, ông hãy xét cái hƣ không là ra, là vào hay không ra, không vào.
Ông toàn không biết trong Nhƣ Lai tạng, tính giác là chân không, tính
không là chân giác, bản nhiên thanh tịnh, cùng khắp Pháp giới, theo tâm
chúng sinh, đáp ứng với lƣợng hay biết. A Nan, nhƣ một giếng trống
không, thì hƣ không sinh trong một giếng; hƣ không thập phƣơng, thì
cũng nhƣ vậy. Không đại cùng khắp mƣời phƣơng, đâu có chỗ ở, theo
nghiệp mà phát hiện; thế gian không biết, lầm là nhân duyên và tính tự
nhiên, đều là những so đo phân biệt của ý thức, chỉ có lời nói, toàn
không có nghĩa chân thật.
Chi 8. Thu kiến đại.
"A Nan, kiến đại có giác quan mà không phân biệt, nhân các thứ sắc,
không mà có. Nhƣ hiện nay ông ở trong rừng Kỳ đà, sớm mai thì sáng,
ban đêm thì tối, đến lúc nửa đêm, trăng tròn thì sáng, vắng trăng thì tối;
những tƣớng sáng, tối ấy do cái thấy phân tách. Cái thấy đó, lại là đồng
một thể với các tƣớng sáng, tối và cả hƣ không, hay không đồng một thể.
Hoặc cũng đồng, cũng không phải đồng, hoặc cũng khác, cũng không
phải khác?
A Nan, nếu cái thấy đó, cùng với sáng, tối và hƣ không vốn là một thể,
thì cái sáng, cái tối tiêu diệt lẫn nhau, khi tối, thì không sáng, khi sáng
thì không tối; nếu nhƣ cái thấy cùng một thể với cái tối, thì khi sáng, cái
thấy phải tiêu mất; nếu cùng một thể với cái sáng, thì khi tối, cái thấy
phải diệt rồi, mà đã diệt, thì làm sao còn thấy đƣợc sáng, thấy đƣợc tối.
Còn nhƣ sáng và tối khác nhau, còn cái thấy thì không sinh không diệt,
thì làm sao lại thành đồng một thể đƣợc?
