Trung Bộ Kinh – Tập 1
179
Lai. Quý vị phải tùy thời hỏi Thế Tôn ý nghĩa này. Những gì
Thế Tôn giải thích cho quý vị, quý vị hãy như vậy thọ trì.
-- Hiền giả Mahakaccana, chắc chắn Thế Tôn biết
những gì cần phải biết, thấy những gì cần phải thấy, Ngài đã
trở thành vị có mắt, trở thành vị có trí, trở thành Chánh pháp,
trở thành Brahma, vị thuyết giả, vị diễn giả, vị đem lại mục
tiêu, vị trao cho bất tử, vị Pháp Chủ, Như Lai. Chúng tôi phải
tùy thời hỏi Thế Tôn ý nghĩa này. Những gì Thế Tôn giải
thích cho chúng tôi, chúng tôi sẽ như vậy thọ trì. Nhưng Tôn
giả Mahakaccana được Thế Tôn tán thán, được các vị đồng
phạm hạnh có trí kính trọng. Tôn giả Mahakaccana có thể
giải thích rộng rãi ý nghĩa lời giảng dạy được Thế Tôn nói
lên một cách vắn tắt và không giải thích rõ ràng ý nghĩa.
Mong Tôn giả Mahakaccana hãy giải thích không có sự gì
bất kính.
-- Vậy chư Hiền hãy nghe và khéo tác ý, tôi sẽ giảng.
-- Thưa vâng, Hiền giả.
Các Tỷ-kheo ấy vâng đáp Tôn giả Mahakaccana. Tôn
giả Mahakaccana giảng như sau:
-- Chư Hiền, Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt lời dạy
này... và đã đi vào tịnh xá: "Này Tỷ-kheo bất cứ vì nhân
duyên gì... không còn dư tàn". Chư Hiền, với lời dạy được
Thế Tôn nói lên một cách vắn tắt, và không giải thích rõ ràng
ý nghĩa. Tôi hiểu ý nghĩa một cách đầy đủ như sau:
Chư Hiền, do nhơn con mắt và các sắc pháp, nhãn thức
khởi lên. Sự gặp gỡ của ba pháp này là xúc. Do duyên xúc
nên có cảm thọ. Những gì có cảm thọ thời có tưởng, những
gì có tưởng thời có suy tầm, những gì có suy tầm thì có hý
luận. Do hý luận ấy làm nhơn, một số hý luận vọng tưởng ám
