124
Chương II: Tương Ưng Giác Chi
12) Vì sao? Vì rằng, này các Tỷ-kheo, vấn đề này vượt
ngoài giới vức của họ. Này các Tỷ-kheo, Ta không thấy một
ai ở Thiên giới, thế giới này, ở Ma giới, Phạm thiên giới,
cùng với quần chúng Sa-môn, Bà-la-môn, chư Thiên và loài
Người có thể làm thỏa mãn tâm với câu trả lời cho những câu
hỏi này, ngoại trừ Như Lai, hay đệ tử Như Lai, hay những ai
được nghe từ hai vị ấy.
I. Phi Thời
13)-- Trong khi tâm thụ động, này các Tỷ-kheo, trong
khi ấy, không phải thời là tu tập khinh an giác chi, không
phải thời là tu tập định giác chi, không phải thời là tu tập xả
giác chi. Vì sao? Khi tâm thụ động, này các Tỷ-kheo, thật
khó làm tâm phát khởi nhờ những pháp này.
14) Ví như, này các Tỷ-kheo, một người muốn đốt lên
một ngọn lửa nhỏ, người ấy ném vào đấy cỏ ướt, phân bò
ướt, củi ướt, để ngọn lửa ấy giữa mưa, gió và rắc bụi lên trên;
người ấy có thể nhen đỏ ngọn lửa nhỏ ấy không?
-- Thưa không, bạch Thế Tôn.
-- Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, trong khi tâm thụ động,
trong khi ấy, không phải thời là tu tập khinh an giác chi,
không phải thời là tu tập định giác chi, không phải thời là tu
tập xả giác chi. Vì sao? Vì rằng, khi tâm thụ động, thật khó
làm tâm phát khởi nhờ những pháp này.
II. Phải Thời
15) -- Và này các Tỷ-kheo, trong khi tâm thụ động,
trong khi ấy, phải thời là tu tập trạch pháp giác chi, phải thời
là tu tập tinh tấn giác chi, phải thời là tu tập hỷ giác chi. Vì
sao? Vì rằng, này các Tỷ-kheo, khi tâm thụ động, thật dễ làm
tâm phát khởi nhờ những pháp này.