củ càng làm tăng thêm cảm giác ngăn nắp của căn phòng. Trên đỉnh tủ
phiếu, các bức tượng bán thân lầm lì nhìn khắp phòng. Gần đó, một con
chó Jack Russell Terrier to như thật bằng sứ, nhìn chằm chằm vào chiếc
máy hát cũ. Nhưng đặc điểm nổi bật nhất của căn phòng là những cửa sổ
lớn chiếm gần hết các bức tường còn lại. Chúng gợi lên cảm giác đang ở
trong một bể cá, nơi mà người xem văn khố bị những thủ thư cẩn trọng
quan sát từ mọi góc độ.
* 1,83 mét.
Tôi chọn bàn đúng lúc người thủ thư trở lại với một chiếc xe đẩy kim
loại nhiều tầng. Chiếc xe đẩy cũ chứa một số hộp lưu trữ màu xám, mỗi
hộp có một dải ruy băng đỏ buộc nắp. Tôi được biết mỗi lần mình chỉ được
mang một hộp vào phòng. Tôi rón rén nhấc hộp đầu tiên trong số các hộp
đã được đánh số, ý thức rõ ràng về cái nhìn chăm chú của người thủ thư khi
bước vào phòng tra cứu. Tôi kiểm tra cái hộp hết sức cẩn thận, xem xét tỉ
mỉ từng tài liệu trước khi đóng lại với cái ruy băng màu đỏ và mang nó ra
khỏi phòng để đổi lấy hộp khác. Việc này kéo dài nhiều giờ. Hầu hết nội
dung là các vật dụng cá nhân: bưu thiếp, các áp phích quảng cáo opera hoặc
các thông tin không liên quan gì đến địa chất khác.
Khi tôi nhấc nắp Hộp 89 ra, một tiêu đề ngay lập tức thu hút sự chú ý của
tôi: “Các báo cáo địa chất Agua Caliente, Peru”. Tôi nghẹt thở. Giống như
nhìn thấy ma vậy. Nhẹ nhàng, tôi nhấc thư mục ra khỏi hộp và từ từ mở ra,
hé lộ một chồng giấy tờ cũ kỹ, ố vàng. Ở chỗ này chỗ kia, văn bản đánh
máy được chú thích bằng chữ thảo viết tay thuộc về một thời đã xa. Trong
lúc nhìn qua những trang có gấp mép, niềm vui sướng không thể kiểm soát
trào lên trong tôi – tôi đã tìm thấy nó. Tôi đang cầm trong tay không phải
chỉ là nghiên cứu năm 1933 mà mình vẫn tìm kiếm bấy lâu mà là toàn bộ
các báo cáo, ghi chú chưa từng được công bố, những tài liệu đặt nghiên cứu
này trong bối cảnh lịch sử của nó – những hiểu biết vô giá về những giai
đoạn đầu tiên của công cuộc thăm dò và khai thác ở vòm đất Agua
Caliente. Câu trả lời cho câu hỏi liệu có hay không dòng sông tồn tại trước
khi khai thác dầu mỏ ẩn giấu trong chính những trang viết này.
