Quả thật đại binh của Dũng Lễ hầu đánh tan ngay quân Trịnh và thực
hiện được một chiến thắng trước đó chưa hề có: bắt gọn ba vạn quân Trịnh
với toàn cấp tướng tá chỉ huy. Đại quân Trịnh áo quần tả tơi, đi đứng không
vững cứ từng đội, từng đội bị giải đi vào Nam ngay trong ngày chiến bại.
Những người bị thương ngã ra, liền được ném sang bên đường không ai cần
biết số phận ra sao. Bọn đại tướng chỉ huy Trưởng Khánh Mỹ khẳng khái
không chịu đầu hàng, nhất định xin nhảy xuống biển chết, đã được Chúa
Nguyễn - có mặt với đại binh tiếp viện - cho phép và liền đó cho vớt xác,
mai táng trọng thể. Hai tướng Gia và Lý cùng một đoàn tỳ tướng theo quân
về Kim Long.
Trận chiến diễn ra nhanh chóng đến chóng mặt. Chính tôi, khi ở Bắc,
được đi vào các đồn trại quân Trịnh, quan sát quân đội, thấy cách sinh hoạt
cực kỳ cẩu thả, cờ bạc, trai gái, nhậu nhẹt, đánh lộn, chém lộn, trễ nải luyện
tập, canh gác cũng biết đó là đạo quân hèn yếu, không địch nổi với quân
Nguyễn. Nhưng tôi nghĩ đại quân Thăng Long phải có cái gì hơn như thế.
Thế mà chỉ một trận ra quân của Dũng Lễ hầu thì đại cuộc hoàn toàn tan vỡ.
Thật như giấc chiêm bao. Giấc mơ người đại mỹ nhân của Chúa Trịnh tan
trong mùi khói súng!
Nhưng vận mệnh Chúa Nguyễn còn cay đắng hơn. Sau chiến thắng,
thuyền ngự hùng dũng trở về trong tiếng hò reo, trống trận khải hoàn của ba
quân. Đến phá Tam Giang, có lệnh Chúa cho các cung tần, mỹ nữ ra chầu
hầu. Tất nhiên, người được vời đến trước tiên là chị Tống.
Yến tiệc tưng bừng, nhã nhạc dìu dặt
Nhưng ngay đêm ấy, Chúa mất. Thọ 48 tuổi
Thế tử Dũng Lễ hầu lên nối ngôi Chúa, mới 29 tuổi. Gọi Chúa Hiền.
Ấy là năm Mậu Tý (1648).
Ngày chúa Hiền lên ngồi trên ngai, tôi có ý nghĩ kỳ quặc là đến chơi
với quận công. Nếu Chúa Hiền càng uy dũng, anh hùng, khôi ngô bao nhiêu
