động táo bạo chưa dễ trong thế giới đã có mấy mặt phụ nữ từ cổ chí kim
hành động liều lĩnh hơn bà. Phải nói, trong những thập niên đầu thế kỷ
XVII, cả Xứ Đàng Trong và Đàng Ngoài, tên bà trở thành huyền thoại. Cả
Chúa Nguyễn (Phước Lan rồi Phước Tần), Chúa Trịnh (Trịnh Tráng) đều bị
bà lung lạc cho vào bẫy và Dũng Quận Công (Phước Tần) người kiêu hùng
nhất của triều chúa Nguyễn, trong đánh bại quân Trịnh, ngoài tiêu diệt hạm
đội Hòa Lan, mở đường khai thác Nam bộ oanh oanh liệt liệt một thời cũng
suýt bị bà lật đổ.
Tôi không có ý tìm hiểu nguyên nhân nào ảnh hưởng tới con người
như bà với hành động lạ lùng đến thế? Gia đình? Bản chất? Sự phân biệt
quá gay gắt của đất nước (Trịnh - Mạc, Trịnh Nguyễn cùng song song phát
triển) hay ngọn gió mới mẻ và kỳ dị của tư bản phương Tây thổi tới cùng sự
thay đổi triều đại (Minh Thanh) của Trung Quốc với hàng hàng lớp lớp
người đổ sang vội vàng lôi cuốn bà vào cơn lốc thời đại? Không có sử liệu,
tư liệu chính xác, sự quyết đoán chỉ có tính hàm hồ.
* *
Tập "Tống Kỳ Nữ" kể lại chuyện của đời người đàn bà họ Tống, con
gái cai cơ Tống Phước Thông; vợ trấn thủ Nguyễn Phước Kỳ có thực sự
chép đúng đời bà do người trong cuộc kể lại hay cũng chỉ hư cấu theo một
số sử liệu cốt ý làm tỏ rõ thêm những nét độc đáo của cuộc đời bà và hướng
dẫn người đọc theo nhận định riêng?
Văn chương cổ, tình ý xưa cũ, nếu dịch lại thật sát e người đọc ngày
nay không ham thích nên tôi mạo muội biên tập lại cho dễ đọc. Và nó
không còn là lịch sử mà là tiểu thuyết lịch sử. Tên Tống Kỳ Nữ, khá nặng
nề cũng đổi ra Kỳ Nữ Họ Tống cho hợp thời thượng.
Tác giả