được nữa và buột miệng: “Đấy là thói quen của một người có văn hóa, phải
bỏ mũ ra khi bước vào phòng.” “Thế…ế à ?!” – đại uý gầm lên, “Vâng, thế
đấy,” – tôi đáp lại. “Đằng sau quay ! Đi đều, bước !” – anh ta ra lệnh. Tôi
quay lại theo đúng điều lệ quân đội, giẫm loảng xoảng đôi cựa thúc ngựa và
bước ra ngoài hành lang. Tôi đứng đó, chờ một lúc lâu – không có gì xảy
ra. Rồi chúng tôi thắt chặt đai yên ngựa và phóng trở về. Cuối cùng vẫn
không biết được là tại sao Severin cho gọi tôi. Có thể là anh ta thích cái bản
đồ màu mè tôi đã vẽ và muốn giao cho tôi tất cả công việc đồ họa của sở
chỉ huy trung đoàn. Hoặc có thể là anh ta muốn chuyển hẳn tôi lên làm tại
sở chỉ huy chăng. Tất nhiên làm việc ở đó thì nhẹ nhàng và an toàn hơn ở
khẩu đội nhưng ở dưới một ông chủ như Severin cũng chẳng ngọt ngào gì.
Câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đó. Severin không bao giờ quên lần gặp
mặt ấy và từ sau anh ta luôn tìm cách nhắc lại với tôi khi có dịp.
Trong khi đó, tình hình Châu Âu ngày càng căng thẳng. Hiển nhiên chúng
tôi đang ở trong trình trạng sẵn sàng chiến tranh. Các đợt huấn luyện khắc
nghiệt bắt đầu, có cả bắn đạn thật. Tôi được lệnh phải giảng cho anh em
trong toàn khẩu đội về chủ nghĩa yêu nước, về trách nhiệm bảo vệ Đất Mẹ
của chúng tôi. Tôi không có trong tay tài liệu cụ thể nào nên phải lục óc ra
để kể cho họ nghe về lịch sử nước Nga, bắt đầu từ thời giặc Tatar xâm lược.
Họ bảo rằng tôi dạy tốt, dù trình độ các giám khảo không cao lắm. Họ bắt
đầu thay vũ khí của chúng tôi bằng những thứ hiện đại hơn. Nhưng khi
được nhận quần áo ấm, chuẩn bị gắn thanh trượt cho pháo, xe cộ và các rơ
moóc thì chúng tôi nhận ra mình đang được chuẩn bị để chiến đấu ở Phần
Lan, nơi chiến tranh đã nổ ra. Nhưng đấy chỉ là giả thiết bởi thậm chí họ
chẳng thông báo điều gì cho đám sĩ quan chúng tôi.
Mọi chuyện trở nên khó khăn khi bắt đầu bước qua năm mới, năm 1940.
Chúng tôi, các sĩ quan cấp dưới, quyết định tổ chức Lễ Giao thừa. Chúng
tôi mua một chai rượu nhỏ, loại khai vị. Chính uỷ biết được chuyện đó và
tập hợp tất cả chúng tôi lại họp chính trị buổi cuối trước Giao thừa. Trước
tiên anh ta trình bày với chúng tôi về tình hình chính trị hiện tại, và rồi
