hành bởi một tên Đức béo mập tên là Bromer. Trong thời gian đó chúng tôi
phải dọn xong giường và quét dọn khu trại. Kế đến chúng mở khóa cổng để
chúng tôi vệ sinh rồi mặc quần dài và đi giầy cùng cất ở đấy. Súp và một
mẩu bánh mì quết bơ nhân tạo cũng vừa kịp tới. Mỗi súc bánh phải chia
làm hai phần. Chúng tôi cắt chúng làm hai và thậm chí đem cân trên một
chiếc cân tự tạo bằng gỗ sao cho hai phần thật đều nhau. Mẩu bánh nhỏ đó
là phần ăn cho cả một ngày trời. Thế rồi chúng tôi lên đường đi làm việc.
Nếu nơi làm không xa thì chúng tôi xếp hàng đi bộ tới. Nếu quãng đường
phải đi quá dài thì chúng tôi sẽ lên một toa tàu, được gắn vào một đoàn tàu
đi ngang qua. Hai người có thông báo ốm được phép ở lại trong trại. Chúng
tôi lên một kế hoạch có sắp xếp phân công rõ ràng. Những người bị bệnh
nặng sẽ được gửi tới bác sĩ để đưa về bệnh viện tại trại giam Stalag 5a ở
Ludwigsburg. Không ai muốn phải tới đó, tù nhân ở đấy thường xuyên bị
bỏ đói. Chúng tôi lao động trên đường sắt được cấp thức ăn đầy đủ hơn, do
đó là một công việc tay chân nặng nhọc. Chúng tôi làm từ 10 tới 12 tiếng
mỗi ngày. Công việc là tháo lên những thanh ray và tà vẹt đã cũ. Kế đó là
thay những thanh ray thép còn mới vào, đặt tà vẹt mới lên rồi tán đinh vào
tà vẹt. Sau đó chúng tôi phải nhét đá lót đường mới xuống dưới tà vẹt, nện
bằng đầu tù của cái cuốc chim. Bốn người phải đứng lên trên thanh tà vẹt
và nện xuống đá lót đường ở dưới tà vẹt từ cả hai phía. Tên Meister sẽ kiểm
tra độ đầm chặt của lớp đá lót dưới tà vẹt bằng cách cuốc thử xuống bằng
đầu nhọn của cái cuốc chim. Công việc nặng nhọc nhất là mang vác những
thanh ray bằng loại kìm Zanga đặc biệt. Việc mang vác những thanh tà vẹt
bôi đầy dầu mỡ bảo quản cũng rất khó khăn. Chất lên và dỡ đá lót đường
xuống cũng là một công việc rất mệt.
Viên quản lý công ty Lutz là một người thon chắc đầy sức lực, một
người Tiệp gốc Đức mà được mọi người gọi ngắn gọn là Meister (đốc
công). Chúng tôi không biết tên thật của hắn, có lẽ hắn có lý do để không
nói nó ra với chúng tôi. Các bạn tôi đặt tên cho hắn là Riwa, do hắn rất hay
dùng cái từ này. Theo tiếng Schwab nó có nghĩa là (khi dùng chung với một
động từ khác) “đặt” hay “ném cái gì đó qua một bên”. Vào mọi thời tiết
